Anarim.Az teqdim edir

Zeferan benovsheyi rengin en ferqli calarlarini ozunde eks etdiren zerif, gozel ve qiymetli bitkidir. Uzun esrlerdir ki, ondan meishet ve tebabetde genish istifade olunur. Min bir derdin dermani olan zeferan milli kulinariyada 50-den cox shirniyyatin hazirlanmasinda tetbiq edilir. Tarixi menbelere gore 4 min il evvel yashamish qedim xalqlar da zeferandan istifade edibler.

Tarixi menbeler İX esrde Azerbaycandan xarici olkelere zeferan ixrac edildiyini xeber verir. O da melumdur ki, XVİİİ esrde Bakinin gerbinde deve yukunun ustunde cicek acmish zeferan tesvir edilmishdi. Demeli, hele o dovrlerden Bakida ekilib-becerilen zeferan Absheronun remzine cevrilib. Munbit torpagi seven bitki kicik Asiya, İran, Suriya, Hindistan, Cin ve Yaponiyada, elece de bir sira Avropa olkelerinde becerilse de, Absheron zeferani dunyada secilir. Olkemizde bitkinin yabani halda biten 6 novu var.

Midiya ve Assuriyaya aid edilen yazili qaynaqlarda zeferanin adi cekilir. Keyfiyyetine gore dunyada shohret qazanan Absheron zeferanindan ata-babalarimiz derman vasitesi kimi de istifade edibler.

Zeferani qiymetli eden onun telleridir. Etir yaglari ile zengin olan zeferan tellerinin 75-80 qrami 1 kiloqram cicekden alinir. Onu esl shefa menbeyi hesab edirler. Terkibi rengleyici maddeler, shekerler ve diger vitaminlerle zengindir.

Xalq tebabetinde genish istifade olunan zeferandan mede-bagirsaq, urek, oskurek ve qizdirma zamani istifade edilir. Vaxtile boyuk logman İbn Sina "Tibbi qanunlar" kitabinda zeferan bitkisinin 300-den cox xesteliye derman oldugunu yazib. (AZERTAC)

(Anarim.Az - in Qadin Dunyasi Bolumu)