Qeyri-resmi nikahlar niye artir?
Xeberler / Xeber / Cemiyyet / Psixologiya
24 Haziran 2017
1 669
0
Qeyri-resmi nikahda yashamaq getdikce bizde de adi hal alib. Xanimlar buna muxtelif sebebler uzunden raziliq verir. Kimi “Ushaq olandan sonra dovlet nikahi baglanilacaq” vedlerine, kimi xarici olkelerin muasir heyat terzine uyaraq, kimi de sadece kebinli nikahi ustun tutdugu, bu haqda melumatsiz oldugu ucun bu addimi atir. Bele ailelerde dunyaya gelen ushaqlarin geleceyi ise sual altinda qalir.
Resmi statistikaya gore, Azerbaycanda son 4 ilde ilk defe olaraq, qeyri-resmi nikahdan dogulan ushaqlarin sayi yeniden en yuksek seviyyeye catib. Qeyd edek ki, resmi qeydiyyata alinmamish nikahda olan qadinlar terefinden 2012-ci ilde 27031 ushaq dunyaya getirilib.
Lakin 2013-cu ilden bashlayaraq, bu say azalmaga dorgu deyishib. Bele ki, resmi qeydiyyata alinmamish nikahda olan qadinlar terefinden 2013-cu ilde 25069, 2014-cu ilde 25486, 2015-ci ilde 24038, 2016-ci ilde 26288 ushaq dogulub.
Resmi qeydiyyata alinmamish nikahda dogulan ushaqlarin sayi olkede diri dogulanlarin umumi sayina olan nisbetde de artib.
2013-cu ilde qeyr-resmi nikahdan dogulan ushaqlarin sayinin olkede diri dogulanlarin umumi sayina olan nisbeti 14,5 faiz oldugu halda, 2016-ci ilde bu reqem 16,5 faiz olub.
Psixoloq Vefa Reshidova bildirir ki, “muasir dushunceli” xanimlarimiz qeyri-resmi nikahlari ustun tutur: “Qeyri-resmi nikah bir muddet onlar ucun cox rahat, asan gele bilir. Amma sonradan ekser hallarda peshmanciliq hissleri yashanir. Cox guman ki, qarshi teref munasibetlerin mohkem olmadigi ucun narahat qalir ve dovlet nikahini baglamir. Bele nikahlar bir muddet sonra dagildiqda da qadin oz ve ovladinin huquqlarini tapdanmish kimi hiss edir”.
V.Reshidova qeyd edib ki, dovlet nikahinin baglanmasi iki terefli razilashma esasinda olmalidir: “Eger oglan evi buna qarshi cixirsa, bundan shubhelenmek lazimdir. Demek ki, qarshi terefin niyyetinde, dushuncelerinde, planlarinda bashqa sheyler dayanib. Nikahi qanunu qeyd etmemek ucun oglan evi muxtelif behaneler ireli sure biler”.
Psixoloq elave edib ki, en onemlisi bir-biri ile aile qurmaq isteyen shexslerin arasindaki munasibetin mohkemliyidir: “Amma nikah mutleq resmileshdirilmelidir. Cunki sabah veziyyet ele getire biler ki, cutluk ayrilar ve bundan xanim daha cox eziyyet ceker”.
Musahibimiz meslehet gorur ki, bu gun shirin sozlere, vedlere inanib sabah ushaqla alimentsiz qapi dalinda qalmamaq ucun xanimlar qeyri-resmi nikaha raziliq vermemelidir: “Buna raziliq veren xanimlar etrafdaki insanlardan numune gotururler. Dushunurler ki, filankes qeyri-resmi nikahda yashayir, bele daha rahatdir. “Niye men de bele etmeyim?”, – deyerek bir cox xanimlar qeyri-resmi nakaha raziliq verir, bu nikahdan ushaq da dunyaya getirirler. “Ushaq olandan sonra baglayacaqlar” dushuncesiyle bu addimi atanlar da olur. Yaxshi olar ki, xanimlar dovlet nikahinin baglanilmasini teleb etsinler. Sabah ne shish yansin, ne kabab”.
Psixoloq Lale Ehmedovanin bildirdiyine gore, indi qadinlarin nikahla bagli fikirleri deyishib: “Evvel dovlet nikahina ustunluk verilirdise, indi kebinli ailelerin sayi artib. Artiq qadinlar basha dushur ki, bir defe aile qurub ayrilibsa, onunla dovlet nikahina giren kishi az olacaq. Eslinde bu, cemiyyetde olan boyuk problemlerden biridir. Cunki bizde boshanmish qadinlarin yeniden nikaha daxil olmasi mocuze kimi bir shey sayilir”.
L.Ehmedova deyib ki, insanlar mal-mulk, aliment davasindan otru toy edir, amma nikahi qanuni qeyd etmir: “Sabah boshanma hadisesi olduqda geline, hemin aileden olan ovladlara hec ne vermemek ucun ozunu sigortalayan oglan evleri de artib”.
Psixoloq vurgulayib ki, dovlet nikahi onemlidir: “Cunki qeyri-qanuni nikahlarda dunyaya gelen ovladlar qanunsuz sayilir. Dini nikah hemin ailede dogulan ushagin qanuni oldugunu gostermir. Ona gore de yaxshi olar ki, dini nikahla eyni zamanda dovlet nikahi da olsun. Bununla bagli ehali maariflendirilmelidir”.
Onun sozlerine gore, qeyri-qanuni nikah bele nikahda olan qadina cox pis tesir edir: “Cunki ushaq qeyri-qanuni sayilir. Bele nikahlarin kecerliliyi, bu nikahda dogulanlarin iddia payi, hec bir sheyi olmur”.
Huquqshunas Elnur Omerov deyir ki, son zamanlar nishan, toy olsa da, nikah resmileshdirilmir: “Bu ise daha cox senedlerdeki problem, rusum odeye bilmediklerine gore olur. Elece de, resmi aileli olan shexsler bashqa bir qadinla aile heyati yashamaq istedikde de bu addimi atir. Aileden daha cox karyera ve ushaga onem veren qadinlar da qeyri-resmi nikahda yashamaga ustunluk verir. Amma vetendash nikahlari sonradan ciddi problemler yarada bilir. Bu hallar ataligin mueyyenleshdirilmesi, alimentin odenilmesi, emlak bolgusudur”.
gencaile-Anarim.Az
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023