Seher yemeyi vacibdir, amma...
Xeber / Maraqli / Saglamliq
09 Shubat 2017
3 307
0
...İnsanlar seher ishe telesirler, axsham gelib coxlu yeyirler, bu olduqca ziyanli prosesdir
"Seher yemeyi gunun en vacib qidasidir" fikrini tez-tez eshidirik. Amma seher yemeyi verdishi xeyli sayda insanda yoxdur. Cox vaxt seherler yemek yemeden gune bashlayiriq. Bu da xestelik ve muxtelif fesadlarin yaranmasina sebeb olur. Umumiyyetle, seherler yemek yememeyi ozleri ucun deyishmez prinsip hesab edenler var.
Halbuki daim hekim ve mutexessisler seher yemeyinin zeruri oldugunu vurgulasalar da, hansisa xestelikleri yashamadan "agillanmiriq". Seher yemeyinin lazimsiz oldugunu dushunenler var. Buna esas sebeb ise ariqlamaq isteyidir. Duzdur, ilk gorunushden bu, mentiqli gorunse de, eslinde bele deyil. Cunki gece yatarken bezi orqanizmler dincelir, amma bezi orqanlar da var ki, ishlek veziyyetde olur. Bu da enerji itkisi demekdir.
Anarim.Az sherg-Anarim.Az-a istinaden bildirir ki, Amerika Urek Cemiyyetinin yeni yayimlamish oldugu elmi yazida bu meseleye qismen aydinliq getirilir. Cemiyyetin resmi "Circulation" jurnalinda elmi yazi yayimlanib. Yazida seher yemeyinin vacibliyi, yemek sixligi, "herdenbir ac qalmaq" kimi davranishlarin urek saglamligi ve metabolizma uzerindeki tesiri geriye donub arashdirilib.
Meqalede deyilir ki, son 40 ildir seher yemeyi yeyenlerin sayi azalmaqdadir. Amerikalilarin 20-30 faizi seher yemeyi, umumiyyetle yemir. Elde olan tedqiqat neticelerine esasen, seher yemeyini oturenlerde shishmanliq, xolesterol yuksekliyi, yuksek tezyiq, qlukoza metabolizmasinin pozulmasi, insulin muqavimeti emele gelir, neticede sheker xesteliyi, urek-damar, beyin-damar xestelikleri yaranir.
27 sehifeden ibaret olan yazida gelinen netice beledir ki, boyuk ehtimalla en yaxshi tovsiye, seher yemeyi yemekdir. Seher yemeyi gunun irelileyen saatlarinda acliq hissinin qarshisini alir. Gunun erken saatlarinda yemek ve gece saatlarinda yemekden cekinmek saglamliga xeyirlidir.
Meseleni deyerlendiren tibb elmleri doktoru, professor Adil Qeybulla insanlarin qeyri-aktiv heyat terzi kecirdiyini ve onlarin gun erzinde cox qida qebul etdiklerini soyleyib. Professorun sozlerine gore, gunde 3-4 defe, lakin az-az qidalanmaq orqanizmde maddeler mubadilesinin duzgun getmesine ve qanda xolestrinin miqdarinin normal seviyyede olmasina sebeb olur:
"Urek-damar ve mubadile xesteliklerinin bash vermesinin esas sebeblerinden biri qebul olunan kalori ile serf olunan kalori arasinda duzgun balansin olmamasidir. Yeni, insanlarin qebul elediyi kalori ile serf elediyi kalori arasinda bir balans yaranmalidir. Eks halda elave kalori orqanizmde piylenmeye, kokelmeye ve muxtelif mubadile xesteliklerine getirib cixarir. Ona gore de insanlar aktiv olmalidirlar. Teessufler olsun ki, bu indi cox mehdudlashib. İnsanlar mashinla hereketde olurlar, gezmeye tenbellik edir, idmanla meshgul olmurlar ve cox qida qebul edirler. Qidanin gun erzinde hisse-hisse qebul olunmasi meqsedeuygundur. Biz az hereket edirik ve seherler yungul de olsa mutleq qidalanmaq lazimdir.
Saat 12-de novbeti defe qidalanmaq, saat 2-de gunorta yemeyi yemek ve axsham yungulvari qida qebul etmek lazimdir.
Qidalanmanin bu cur bolunmesi mede ve urek-damar xesteliklerinin yaranmamasi ucun esas amildir. Axsham vaxti insanlar cox qida qebul edir ve nezere alsaq ki, butun shadliq evleri de axshama tesaduf edir ve qanda xolestrinin miqdari hedden artiq cox olur. İnsanlar seher ishe telesirler, axsham gelib coxlu yeyirler, bu olduqca ziyanli prosesdir. Qan dovranina daxil olmush xolestirin ve onun relevantlari xususile, bed xolestrinin miqdari heddinden artiq cox olur ki, bu da damar divarini zedeleyir. Neticede damar divarinda daralmalar bash verir. Bu proses illerle davam edir ve neticede orqanizmin damarlari tez siradan cixir. Ona gore de bu gun muxtelif qan-damar xestelikleri xeyli cavanlashib. Yaxshi olar ki, insanlar az qida qebul elesinler ve ac olmasinlar. Seher yemeyi yemeyen insanlar adeten gunorta vaxti cox yemeye mecbur olur. Bu da meqsedeuygun deyil ve neticede muxtelif xesteliklerin, xususile de urek xesteliklerinin yaranmasina getirib cixarir".
Evvelki Xeber
Novbeti Xeber
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023