Kishinin evdar olmasi qadina ne verir?
Maraqli / Cemiyyet / Kishi Dunyasi
03 Mayis 2017
2 045
0
İshleyen qadinlarin ev ishlerinde heyat yoldashlarindan komek gozlemesi kifayet qeder normaldir, amma bezi kishiler buna normal yanashmirlar. Ev ishleri deyende, aglimiza derhal qadinin etmeli oldugu ishler gelir. Bir coxumuz qadini metbexde qab yuyan, yemek bishiren, evi temizleyen, paltar yuyan ve yaxud da ushaqla meshgul olan goruruk. Yemek, paltar, utuleme, evin temizliyi bizim mentalitetimizde sadece qadinin etmeli oldugu ishler kimi qebul edilir.
Kishiler evde ne edirler?
Bir coxumuz ev ishlerinin kishilere aid olmadigi qenaetindeyik. Bezi kishiler heyat yoldashindan, evdeki bashqa insanlardan, qonshulardan utanaraq ev ishleri gormek istemir, bezi kishiler ise sadece bunu ozune yarashdirmir. Bu cur kishiler dushunur ki, kishinin ev ishleri gormesi onun cinsi reputasiyasina xelel getirir.
Ustelik, bu cur kishiler neinki komek etmek, hetta daha cox evde nizami pozmaqla meshguldurlar. Corablarinin birini bu otaqda, digerini o biri otaqda qoyurlar, geyimlerinin heresini bir terefe atirlar, icdikleri suyun stekanini, yedikleri yemeyin qabini ve ya cay fincanini harada geldi, qoyurlar. Xulase, ev ishlerini daha cox artirirlar.
Kishiler arasinda heddinden artiq nizamli, seliqeli olanlar da coxdur. Heyat yoldashlarina ev ishlerinde komek etmek, ushaqlarla meshgul olmaq onlar ucun sevimli meshguliyyetdir. Seliqe-sehmana, en xirda detallara bele cox diqqet edirler. Evdeki daginiqliga, metbexin seliqesizliyine hec bir halda doze bilmirler. Neinki oz eshyalarini, elece de heyat yoldashinin ve ushaqlarin daginiq eshyalarina qarshi da hessasdir.
Bizim cemiyyetde “arvad kimi kishi” deyilen, ele salinan bu cur kishilerin ailede ve heyatlari boyunca xoshbext ve rahat olmalari barede dunyada kifayet qeder tecrube var. Ev ishlerine xanimina komek eden kishileri heyat yoldashi daha cox qiymetlendirir, dediyinden esla cixmir, heyat yoldashindan razi oldugunu her fursetde deyir.
Avropa medeniyyeti bezi hallarda bizim cemiyyetde normal qarshilanmir, bunun bir sebebi de kishilerin oz xanimlari qeder ev ishi gormesidir. Bir cox sivil olkede kishiler qadinlarla beraber dosheme yuyur, yemek bishirir, qab yuyur, toz alir.
Qadinlarin ishi nedir?
Her cemiyyetin qadin ve kishiye mexsus bezi mesuliyyetleri ve xususi rollari var. Cox vaxt bu rollarin ohdesinden gele bilmediyimiz, oz mesuliyyetimizden imtina etdiyimiz ucun ailede ve cemiyyetde cetinlikler yashayiriq.
Qadin dogmagi bacaran her bir canli kimi ana olan anda oz mesuliyyetini derk edir. Bir coxu bu mesuliyyetin ohdesinden gelir, bezisi ise yarimciq qoyur. Ailede birlik ve sulh yaratmaq, ushaqlarin saglam boyudulmesinde esas rol oynamaqla beraber, ailenin temizliyi ve gigiyenasina gore de ana cavabdehdir.
Bir cox qadin aile budcesine xeyir vermek ucun ishlemek arzusunda olur, bezisi ise cemiyyetde ozune yer etmek, “men de varam” prinsipini esas tutaraq ishlemeye meylli olur. İshleyen qadinlarin ailedeki ve evdeki ishlerinde de ister-istemez lengime yaranir. Duzdur, bir cox qadin lazim geldikde, yuxusuz qalib ishlerinin ohdesinden ozu gelir. Amma heyat yoldashindan destek gozleyen qadinlarimiz da var. “Mene hec komek etmirsen” deyen bir qadina bizim olkede eri terefinden verilen cavablar adeten bunlar olur:
– Qadinsan, bunlar senin ishindir.
– Bunlari men edecekdimse, seni niye alirdim?
– Sen ne ishe yarayirsan bes?
– Axshama kimi ne ishle meshgulsan?
– Harada gorunub ki, kishi arvad ishi gorsun?
Kishilerin dushuncesi 50 il evvelki kimi deyil
İngilterede bir aile jurnalinin apardigi arashdirmaya gore, kishilerin 28%-i ev ishlerini ve aile bazarligini heyat yoldashi ile birlikde edir. Amma qadinlarin yalniz 14%-i bunun dogru oldugunu deyib. Sozugeden arashdirmada kishilerin 18%-i kishi evde yemeyi xanimi ile birlikde bishirdiyini deyib, amma qadinlarin yalniz 8%-i bunun dogru oldugunu bildirib.
Qeyd edek ki, cemi 50 il evvel İngilterede cemiyyetin qinagina gore, qadinlar kishilerle birlikde ishe gedib-gelmirdiler. Qadinin ishi yalniz onun evi idi. O zaman ingilis kishileri birmenali olaraq ev ishlerinin qadin terefinden hell edilmesini dushunurdu.
Amma 90-ci illerden etibaren İngilterede kishiler ev ishlerinde xanimina komek etmeli olduqlarini fikirleshirler. Xususile qadinlarin boyuk bir ekseriyyeti hem evde, hem de ishe getdikleri zaman ishledikleri ucun kishilerin itirdiyi enerjinin 2 misli qeder enerji itirirler. Jurnalin geldiyi qenaete gore, buna baxmayaraq kishilerin boyuk bir qisimi bu ev ishlerinde xanimina komek etmekden qacir.
Qeyd edek ki, bu sadece İngiltere cemiyyeti ucun xarakterik deyil. Butun Avropada son dovrlerde heyata kecirilen gender proqramlarindan sonra kishilerin hamisi ev ishlerinden qacirlar. İspaniya hakimiyyeti kishilerin ev ishlerinde xanimlarina komek etmeleri ucun reklama 780 min dollar xerc cekib.
“Kishini metbexde gorende, aleme car cekirler”
Sosioloq Naib Allahverdiyev deyir ki, bizim cemiyyetde kishiler bashqalarinin qinagindan cox qorxurlar: “Tesevvur edin ki, bir kishi evde xaniminin ishlerinin coxlugunu gorur, ayagini ayaginin ustune ashirib televizora baxmaq yerine metbexde ona komek etmeyi secir. Bu vaxt eve qonaq gelen bir tanish tesadufen onu metbexde yemek bishiren, elinde desmal eshyalarin tozunu alan veziyyetde gorurse, bu az qala facie kimi qiymetlendirilir.
Gelen qonaq bir nece nefere bunu danishir, onlar da oz novbesinde bir nece nefere deyir, belece hami bilir ki, o kishi evde xanimina komek edir. Bunu cemiyyet ele qiymetlendirir ki, sanki ishden gelib ustelik de evde min cur qaygisi olan, ev ishleri goren xanimina komek etmekle kishi oz kishiliyinden nese itirdi.
Axi o qadin seher hamidan evvel oyanir, ishlerinin yarisini hell edir, sonra ishe telesir, ishde kifayet qeder yorulur, ustelik, qayidanda evde de ishleyir. Kishi de ishe gedir ve bir coxu qayidanda uzanib istirahet edir. Eger hansisa kishi ev ishlerinde xanimina komek edirse, bunu alqishlamaq lazimdir”.
Facebook sosial shebekesinde kecirdiyimiz bir sorgu ise bizim cemiyyetde xanimina komek eden kishilerin kifayet qeder cox olmasini demeye esas verir. Cunki “Kishi ev ishlerinde xanimina komek etmelidirmi?” deye verdiyimiz suala cavab veren 47 neferden 42-si “komek etmelidir” variantini secdi. “Komek etmememelidir” deyen ise sadece 5 nefer oldu.
Oglan ushaqlarina ev ishlerini oyretmek lazimdir
Bu problemin qeti hell varianti yoxdur, bu meseleye yanashma cemiyyetden cemiyyete deyishen bir haldir. Bu meselenin kompleks halina getirilmesi ve stereotiplerin coxlugu cemiyyetde hemishe muzakire movzusu olub. Bir cox qadinin ailenin butun yukunu uzerine goturmesi kishileri mesuliyyetden uzaqlashdirir, eve bagliligini azaldir ve neticede ailede soz-sohbetin temeli qoyulur.
“Kishiler ev ishi gormelidirmi?” sualina cavab olaraq deye bilerik ki, vacib olan er ve arvad arasinda saglam munasibetin olmasidir. Eger kishi xanimina deyer verirse, ister-istemez ev ishlerinde ona komek edir. Xaniminin seher ishe gedib, axshamlar evde de ishlemesi bir cox kishiler ucun normal gorunse de, bezi kishiler bunu normal qebul etmir.
Valideynlerin oz ushaqlarini terbiye ederken bu meseleye diqqet gostermesi vacibdir. Oglan ushaqlarina heyat yoldashina butun hallarda destek vermesi oyredilmelidir. Ushaqlarin beynini “kishi ishi”, “qadin ishi” deye vaxtsiz ve yersiz doldurmaq dogru deyil. Ne kishi bir kere yemek bishirmekle qadinlashir, ne qadin bir kere kishi ishi gormekle kishi olur.
Valideynler ogul ovladlarina ev ishlerini oyretmekle onun gelecekde evlenmese de, bu sahede cetinlikden qurtarmish olurlar. Telebe heyati yashayan, valideynlerinden uzaqda olan oglanlar bu sahede en yaxshi numunedir. Yemek bishiren, paltarini yuya, utuleye bilen, ev temizlemeyi bacaran kishi olmagin neyi pisdir?
gencaile-Anarim.Az
Evvelki Xeber
Novbeti Xeber
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023