Nene ve babanin ushagin terbiyesine tesiri – PSİXOLOQ YAZİR
Psixologiya
07 Nisan 2018
2 208
0
Son zamanlar qadinlar ish heyatinda aktiv shekilde yer almaqdadirlar.
Eger qadin evlidirse ve ushagi varsa, ish heyati ile birlikde ortaya bir sira problemler cixir. Bu problemlerden biri ananin evde olmadigi vaxtlarda ushaga qaygi gostermek imkaninin olmamasi, ishden eve yorgun ve gergin halda gelende ushagi ile kifayet qeder vaxt kecirmemesi ve saglam unsiyyet qura bilmemesidir. Bagca yashina qederki dovrde ister ushaq, isterse de ana ucun bu period daha da cetin kece bilir. Baglanmanin cox ehemiyyetli oldugu bu inkishaf pillesinde ushaq-valideyn munasibetinin zeif olmasi gelecekde ushagin sosial yashaminda bir sira neqativ hallarla qarshilasha bileceyini unutmaq olmaz. Xususile ilk illerde baxicinin tez-tez deyishdirilmemesi ve ushagin oz evinde olmasi hem guven, hem de eve sahiblenme duygusunu inkishaf etdirecek. İsh heyatindan ayrila bilmeyen ve ya ayrilmaq istemeyen analar bagcayaqederki dovrde ushaga qaygini ya maashli baxici ile, ya da yaxinliqda olan qohumlar, qonshular vasitesile temin edirler.
İshleyen analarin oz ushaqlarini rahat shekilde emanet ede bilecekleri ilk secimlerden biri ana ve qayinanadir. Ushagin olmasi ile nene ve baba statusu avtomatik ortaya cixir. Bizim cemiyyetde ananin ishleyib-ishlememesinden asili olmayaraq, ushaq olduqdan sonra her iki nenenin ushaq uzerinde soz haqqina sahiblenmesi mushahide olunur. Nene ve babanin neveye baxmasi onlarin vaxtinin semereli kecmesi ve neticede yashamaga olan heveslerinin, heyat sevincinin artmasina sebeb olur. Eyni zamanda neveler ucun de nene ve babanin var olmasinin bir sira faydalari var. Bele ki, nene ve baba neveye sevgi, qaygi, shefqet, yaxinliq, exlaqi deyerler, sosial destek kimi bir sira faydalar verir. Valideynler ucun de nene-babanin olmasi valideynlik tecrubelerinden faydalanmaq baximindan ehemiyyetlidir. İlk ushagi olan ve ushaq boyutmekle elaqeli tecrubesi olmayan aileler ucun nene-baba ehemiyyetli menbedir.
Enenevi cemiyyetlerde nene ve babanin oz ushaqlarina qarshi daha avtoritar, nevelerine qarshi ise daha icazeverici terzde davrandiqlari mushahide olunur. Valideynlerin qerarli ve intimazli davranishlari ushaqlar terefinden istenilmeyen hala cevrilir. Bu zaman eger nene ve baba ushagin butun isteklerini qarshilayarsa, valideynle ushaq arasinda anlashilmazliqlar yashana biler. Neneler ile analarin telim ve dissiplininde ferqlilikler ortaya cixarsa, mubahisede ushaq ozune rahat olan terefi secir, bununla da bezen ana istemediyi telim formasina razi olmaq mecburiyyetinde qalir. Nene ve baba ushagin terbiyesinde o zaman mehsuldar olurlar ki, onlar ailede valideynlerden ustun tesire malik olmasin, ana ve atanin terbiye formasina zidd davranmasinlar.
Nenenin ushaga baxarken o evde qalmasi bezen ananin mesuliyyet duygusunun azalmasina, ushaq uzerinde tesirini itirmesine sebeb olur. Ushaga nenenin baxmasi zamani ortaya cixan diger bir menfi hal nenenin valideynlerle olan munasibetini ushaga oturmesidir. Bu dovr ushaqlarin gorerek oyrendikleri ilk iller oldugu ucun nenenin davranish shekli, ifade terzi, reaksiya formasi ona kece biler. Valideynler bu halda narahat ola bilerler. Amma unudulmamalidir ki, bu hal kecici haldir. Eger valideynler bu davranishlara heddinden artiq reaksiya bildirmesler ve bununla onu mohkemlendirmeseler, bagca ve mekteb illerinden yeni davranishlar ortaya cixacaq.
Netice olaraq ister ishleyen, isterse de ishlemeyen analara komek eden neneler aile butunluyune, aile serhedlerine diqqet etmelidirler.
Psixoloji konsultant Maarif Memmedov
Yeniavaz-Anarim.Az
Evvelki Xeber
Novbeti Xeber
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023