Allergiyasi olanlara HEKİM XEBERDARLİGİ: “...olumle neticelene biler”
Saglamliq
20 Temmuz 2017
1 399
0
Son dovrler insanlar arasinda allergiya hallari artib. Hetta mubaligesiz demek olar ki, dogulan korpelerin boyuk ekseriyyeti allergiyadan eziyyet cekir. Bir cox hallarda allergiyani toreden sebebler barede melumatsizliqdan bu hal daha da agirlashir ve arzuolunmaz neticelere getirib cixarir. Hetta bir muddet once iki ushaq allergik qicolmadan ve anafilaktik shokdan dunyasini deyishib. Bes allergiyani yaradan esas sebebler hansilardir? Umumiyyetle, allergiyani tam mualice ederek ondan yaxa qurtarmaq mumkundurmu? Ailem-Anarim.Az bu ve diger narahatliq doguran meqamlara aydinliq getirmeyi calishib.
Allerqoloq Nahid Meherremov bildirdi ki, allergiya, adeten immun sisteminin zeiflemesi neticesinde yaranir. Allergiya bezi heyvanlarin tukune, muxtelif mehsullara, toza, dermanlara, kimyevi maddelere, hesherat sancmasina ve bitki tozcuguna qarshi yarana biler. Allergiyani toreden maddeler allergen adlanir. Bezi hallarda allergik reaksiyalar o qeder zeif tezahur edir ki, hetta siz ozunuz de allergiya oldugunuzdan bixeber ola bilersiniz.
Allergiyanin cox agir fesadlar yarada bileceyini deyen N.Meherremov vurguladi ki, bu hal insanda heyati tehlukeye sebeb ola biler: “Allergiyaya ducar olan insanlarda anafilaktik shok emele gele biler. Bu, orqanizmin allergene qarshi yaranan son derecede keskin reaksiyasi olan agir patoloji veziyyetdir. Anafilaktik shok muxtelif allergenlerden toreye biler - derman preparatlarindan, hesheratlarin sancmasindan, qida mehsullarindan. Anafilaktik shok hemcinin derinin allergenle, meselen, lateksle kontaktindan da yaranir”.
Bes qida allergiyasi nedir?
Qida allergiyasi – mueyyen mehsullarin toretdiyi ve muvafiq simptomlarla mushayiet edilen immun reaksiyadir. Orqanizm her hansi bir mehsulu tehluke hesab edende, qida allergiyasi yaranir. Bu halda orqanizm ozunu qorumaq ucun immun sistemini anticisimler istehsal etmeye mecbur edir. Allergenin bedene tekrar daxil oldugu halda immun sistemi o maddeni tez taniyir ve yeniden anticisimler istehsal etmekle derhal reaksiya verir. Mehz ele bu maddeler allergik simptomlar yaradir.
Bu reaksiyanin yaranma sebeblerine gelince, hekim soyledi ki, bezi insanlarda immun sistemi mueyyen maddelere (allergenlere) keskin reaksiya vererek, muxtelif kimyevi maddeler ifraz edir: “Onlardan biri histamin, allergik simptomlar toredir. Orqanizmin reaksiyasi allergeni nefes alaraq iceri daxil etmekle, deriyle kontakta girmekle, allergenin bedene daxil edilmesiyle, yaxud qidayla birlikde qebul etmekle yarana biler. Heyvanlarin qalin ve qushlarin narin tukleri, toz, qida mehsullari, kosmetika, derman preparatlari, bitki tozcuqlari, hemcinin siqaret tustusu allergen ola biler. Bu reaksiya bedenin muxtelif yerlerinde tezahur ede biler, simptomlari ise bir-iki deqiqeden bir nece gunedek mushahide oluna biler. Elametler allergik zokem, astma, qizarmish ve yasharan gozler, oynaqlarda agri ve iltihab, ishal, qusma, mede pozulmasi kimi ozunu buruze verir. Agirlashma hallarinda ise anafilaktik shok, cetinleshmish, yaxud xishiltili nefes, nebzin suretlenmesi, soyuq ter, yapishqan deri, mede spazmlari, bash gicellenmeler, urek bulanmasi, kollaps (keskin damar catishmazligi), qic olmalardir. Tibbi yardim gosterilmeyende agir allergiya olumle neticelene biler.
”Yungul allergik reaksiyalar burun axmasi, goz yasharmasi ve s. zokeme benzeyen simptomlar torede biler. Hemcinin cuzi sepme emele gele biler. Eger siz ozunuzde, yaxud yaxinlarinizda bu cur reaksiyalari tez-tez gorursunuzse, o halda hekime muraciet etmek lazimdir. Yadda saxlayin ki, anafilaktik shok zamani allergiya butun bedene tesir edir. Anafilaksiya allergeni qebul etdikden 15 deqiqe sonra yarana biler, ona gore de texiresalinmaz tedbir gormek, yeni tecili yardim cagirmaq lazimdir”, - deye hekim vurguladi.
Allerqoloq meslehet gorur ki, allergiyali shexs bu haqda dostlarina, qohumlarina ve ish yoldashlarina melumat vermelidir: “Getdikleri butun hekimlere, hetta kosmetoloqlara movcud olan butun allergik reaksiyalar haqqinda deyilmelidir. Esasen de tibbi preparatlara qarshi olan allergiyalar bildirilmelidir. Bu, hem reseptde yazilmish, hem de reseptsiz alinan preparatlara shamildir. Her hansi bir dermani qebul etmezden once onun qablashdirmasi ve telimat vereqesini diqqetle oxumaq lazimdir. Allergik zokemin yungul formalarinda simptomlari aradan qaldirmaq ucun axmaya qarshi damcilardan ve spreylerden istifade edin. Eger allergiya tibbi preparatdan yaranibsa, derhal onun qebulunu dayandirin ve hekiminizle meslehetleshin. Hekimin teyin etdiyi antihistamin (allergiyaya qarshi) preparatlardan istifade edin. Sedativ effekte malik olan antihistamin preparatlardan istifade ederken mashin surmekden ve mexanizm idare etmekden qacin. Cunki o dermanlar sustluk yarada biler. Lakin bu gun bir sira antihistamin preparat var ki, sedativ effekte malik deyil. Deride allergik reaksiya movcud olduqda qiciqlanmani aradan qaldirmaq ucun sepmish hisselere qashinmaya qarshi krem, yaxud losyon cekin. Allergiya yaradan maddeleri mueyyen etmeye calishin ve onlardan her zaman qacinin. Evinizin temiz olmasina, toz, narin tukcukler ve gene olmamasina nezaret edin. Evi supurende, yaxud tozsoranlayanda, mebellerinizi temizleyende, yataq destini deyishende, tozlu eshyalarla her hansi kontaktda burnunuzu tenzif ve ya adi maskayla baglayin. Ev heyvanlarina qarshi allergiya olduqda, onlari evinizde saxlamayin”.
Hekim onu da vurguladi ki, allergiyadan qurtarmaq olar: “Cox yaxshi olardi ki, bunun ucun immun sistemini normallashdirsinlar. Bu ise ancaq idman etmekle mumkundur ki, orqanizm tebii yolla guclensin. Allergiyanin asmatik prosese cevrilmemesi ucunse zamaninda onu mualice etmek lazimdir”.
Evvelki Xeber
Novbeti Xeber
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023