Anarim.Az teqdim edir
İnsan anatomiyasi onun zahiri gorunushunu, orqanizmin qurulushunu, formasini ve onu teshkil eden toxumalarin, orqanlarin bir-biri ile ve eyni zamanda xarici muhitle orqanizmin qarshiliqli elaqesini oyrenir. Anatomiya morfoloji elmlerdendir, ( "morfo" – forma, "logos" – elm) demekdir. 15 oktyabr-Dunya Anatomiya Gunu fonunda gozel gorunmek ucun anatomiyasini tehluke ile uz-uze qoyan, "gozelliyi" ile tebii anatomiyasi arasinda ters mutenasiblik yaradanlardan danishaq.
Nece dogulmusansa, ele de olmelisen?..
İnsan Allahin yaratdigi, yer uzerine gelmesini emr etdiyi bendedir. Allahin mesleheti ile gozel, yarashiqli da yarana bilirik, bir qeder eksine de. Lakin cirkin insan yoxdur, gozellik insanin daxilindedir, deyimleri ile cox razilashiram. Heqiqeten de cirkin insan, xususile de qadin yoxdur. Lakin baximsiz qadin, hemcinin de kishi var. Hem de her kesin gozel bir terefi var: xarici gorunushde ve ya daxili alemde.
Lakin zamanla nedense biz oz gozelliyimizle, Allahin bize meslehet bilib bexsh etdikleri ile kifayetlenmirik. Bele ki, dunyamizin muasirleshmesi belli meseledir. İller bir-birinden ferqli gelir. Heyatimiza yenilikler daxil olur. Texnologiyalar inkishaf edir, tibb elmi inkishafin zirvesine qalxir. Butun bunlar ise insan heyatindan tesirsiz otmur. Texnologiyanin inkishafi ile hele iller once insanlar butun dunya ile tanish oldular. Dunyanin yeniliklerini bir anin icindece evlerinin icerisine, ellerindeki telefonlara getirdiler. Belelikle de butun dunyada olanlarla, tibbi, kosmetik yeniliklerle, mumkunsuz olmayanlarin her biri ile tanish oldular. Ve bir de gorduk ki, hemin yeniliklerin her biri, budur olkemizde, qapimizin agzindadir. Biz ne etdik? Bashladiq hemin yeniliklerden istifade etmeye. Bashladiq Allahin bize meslehet bilib verdiyi orqanlarimiza duzelishler etmeye. Sohbet estetik emeliyyatlardan ve kosmetik toxunushlardan gedir.
Bezi insanlar, esasen de orta yash qrupunda olanlarin ekseriyyeti bu fikirdedir ki, Allah seni nece yaradibsa, omrunun sonunadek o cur de qalmalisan. Daha dogrusu, nece dogulmusansa, ele de olmelisen. Lakin coxlari da bu fikirde deyil. Cunki indi mumkun olanlarin hec biri evvelki illerde mumkun deyildi. Onlar da hemin muhitde yashadiqlari ucun indiki mumkunlerle barisha bilmirler. Lakin eybecer burun bir qizin taleyine menfi tesir gosterirse, onunla hec kim bu gorunush ucun aile qurmursa, o burnu emeliyyatla formaya salib hemin qizin heyatindaki maneeni aradan qaldirmaq esla pis ish deyil.
İster qiz, isterse de oglan olsun, sizanaqla dolu uzu ile insanlardan utanir, cekinir, cox halda depressiyaya qapilir. Bunu aradan qaldirmaq ucun mueyyen kosmetik mualiceler eger yaxshi netice verirse, o sifet ne ucun evvelki kimi qalmalidir?
Saclarimizdaki kepek ve yaxud bashimizin hansisa bir hissesinde kecelleshme bizi utandirirsa, ne ucun onu aradan qaldirmayaq. Ve yaxud da mumkun olan teqdirde uzumuzdeki qirishlardan ne ucun yaxa qurtarmayaq? Dushunurem ki, oxucularimiz da bizimle razilashar ki, beli, bir sira estetik emeliyyatlar ve kosmetik toxunushlar lazimdir, bezi halda ise vacibdir.
Lakin meselenin diger terefi- luzumsuz emeliyyatlar, gereksiz dolgular qetiyyen lazim deyil. Bu, birinci, insan saglamligina ziddir. İkinci, ugursuz olma tehlukesi var ki, bizi gulunc veziyyete sala biler. Bele olanda biz Allah bendelerini ne gozleyir?
Cirkinliye xidmet eden gozellik
Belelikle de biz Allahin bendeleri ola-ola, ishini bacarmayan, peshesinin sahibi olmayanlarin bendine dushuruk. Ozumuzu cirkin bilib gozelleshdirmeye calishdigimiz teqdirde boyuk vesait serf etmeye baxmayaraq evvelkinden de berbad veziyyete dushuruk. Meselen, qarshilashdigim faktlardan bir necesi haqqinda danishmaq isteyirem. Yaxin tanishlarimizdan birinin qizinin burnu anadangelme xoshagelmez veziyyetde idi. Butun qohumlar, yaxinlar qizin valideynlerine meslehet bildiler ki, bu burun hokmen emeliyyat olunmalidir. Cunki qiz burnundan utanir, xecalet cekirdi. Boyudukce tamamile ozune qapilirdi. Sual olunur, eger yashadigimiz dovrde bu, mumkundurse, hemin qizi depressiyadan cixarmaq olarsa, ne ucun olmasin ki? Bunu onun valideynleri de qebul etdiler ve ovladlarinin burnunun emelyyat olunmasini planlashdirdilar. Belelikle, qiz emeliyyat olundu, lakin netice yaxshi olmadi. Emeliyyati meshhur hekimlerden birinin etmesine baxmayaraq evvelki burunla yeni burun arasinda azaciq ferq hiss olundu. Demeli, bu ishde hec de butun hekimlere umid etmek olmaz. Onlar lazim olan meblegi almagi yaxshi bacarir, lakin gordukleri ishin pis neticesini boyunlarina goturmurler: ay ne bilim deride, ay ne bilim sumukde problem var, ne edim, bele alindi.
Ve yaxud, bu gunlerde kucede bir qadinla rastlashdim. Tesadufen bashimi qaldirib uzune baxanda, "Bismillahir rehmanir rehim",- dedim. Ele xoflandim ki, bedenim esmeye bashladi. Qadinin dodaqlari uzunun dordde iki hissesini ehate edirdi. Bir anliga dushundum ki, İlahi, yaziq, buna ne olub bele, goresen? Lakin daha bir nezer saldiqda bu dodaqlara dolgu vuruldugunu aciqca anladim. Burada iki variant var: ya qadin "debdir",- deyib, ozu isteyib dodaqlarini bu gune saldirib, ya da muraciet etdiyi kosmetoloq-ishinin sahibi olmayan kosmetoloq onu bu gune qoyub. Hec inana bilmirem ki, hansisa bir qadin ozunu bele eybecer veziyyete salmaga calisha. Sadece bir qeder dolgu isteyib, lakin duzgun unvan, duzgun hekim secmediyinden bu gune qalib.
Dodaqlardan soz dushmushken, ish yoldashim Lale Mehrali bu gunlede sheherimizdeki gozellik salonlarindan birine gedibmish. Burada qeribe bir menzere ile qarshilashib. Demeli, salonda calishan besh qadin bir-birinin dodagina dolgu vurur. Bunun ucun lazim olan preparati ise internet uzerinden elde edirler. Lale xanim bu preparatin terkibinin ne oldugunu bilirsiniz, sizin ucun tehlukeli ola biler deyende, qadinlar "ey, ne qorxmaq, hec ne olmaz…"-deye cavab veribler.
Heqiqeten de gorunduyu kimi, heyat ve saglamligini tehluke ile uz-uze qoyan qadinlar var.
Bu yaxinlarda metroda bir qadinla rastlashdim. Qashlari kenardan cagirirdi ki, men bacariqsiz kosmetoloqun ugursuz ishiyem. Vallah, men heyatda ele qash gormemishdim. Rengi aciq benovsheyi idi. Qurulushu da, nece deyerler, "qashlar kamana dartilmishdi" misali kimi. Bu deyim tebii gozellerimiz ucun deyilib, duzdur. Gorduyum bu qashlar da kamana dartilmishdi, amma ikiqat kamana. Umumiyyetle, son vaxtlar bu qash meselesi cox debdedir. Tesadufi qadin tapilar ki, oz qashini dashisin. Ekser qadinlarimiz ise saxta qashlarla ozleri ucun gozellik yaradirlar. Eslinde buna gozellik demek olarsa. Bu qashlarin ya renginde, ya qalinliginda, uzunlugunda ele bir sehve yol verilir ki, vallah, meettel qalirsan.
Lakin onu da vurgulayaq ki, ugurlu qashlar da var. Kenardan saxtaligi hiss olunmayan qashlar. Bele olan teqdirde qashlari nazik, eyri-uyru olan qadinlar yaxshi ustalara muraciet ede bilerler, tebii ki. Lakin nece deyerler, ele bir dovre gelib cixmishiq ki, indi qashi gozel olan da, cirkin olan da, hami Allahin verdiyini silib, yenisini cekdirir.
Son vaxtlar ceyrangoz qadinlarla da qarshilashiriq. Sozun heqiqi menasinda, ishini yaxshi bilen hekimlerimiz var, yaxshi da el ishleri var. Amma gorunur butun bunlarin eksi olan hekimlerimiz de var ki, qadinlari bu veziyyete salirlar. Bilmirem bu gozu hara dartirlar, haradan asirlar, lakin baxirsan ki, qash kamana cekilib, altinda da goz onunla birlikde kamandadir. Bax, burnu anladiq, qirishlari, sizanaqlari, kecelliyi de anladiq, gozlerin ceyran gozune benzedilmesini anlamaq mumkun deyil axi. Bu goz durub da yerinde, niye onu dartib kamana cekmeliyik ki? Hem de ishini bilmeyen hekimin eli ile. Neticede ise gozlerimiz ceyranin yox, qurbaganin gozlerine oxshayir.
Gorduk ki…
Ele ki, texnologiyalar heyatimiza yol acdi, muasirlik qapimizi doydu, biz bashladiq onlardan yeterince istifade etmeye. Hem de ehtiyacimiz oldugu ve olmadigi halda. Oyrendiklerimiz ve ya bashimiza yeridilenler, sozun heqiqi menasinda, zamanla bir debe cevrildi. Bizler de deblere meylli oldugumuzdan, tebii ki, bunlarin her birini boyuk heves ve shovqle heyatimiza daxil etdik.
Telebat artdiqca, qadinlarimiz oz gozelliyini silib yeni bir gozelliyin ardinca getdikce, hec bir tibbi tehsili, tecrubesi olmayan insanlar da bir "obyekt" acib bashladilar insanlara "gozellik" paylamaga. Yaxshi hekimlerimizden ferqli olaraq onlar bu prosedurlari daha ucuz qiymete, ucuz preparatlarla etdikleri ucun ekser qadinlarimiz onlara muraciet etdi. Netice ise bu gun goz qabaginda gorduklerimiz oldu. Gorduk ki, bu qadin dunen bugunkunden daha gozel, tebii idi. Gorduk ki, bu qash bu qadina esla yarashmayib. Gorduk ki, bu burun ucun bu qeder xerc cekmeye deymezmish, cunki hec bir deyishiklik olmayib. Gorduk ki, bu dodaqlar etrafa qorxu sacir. Gorduk ki, sehv dolgu bu qadinin uzunun butun mimikasini deyishib, o bizim tanidigimiz qadin deyil. Gorduk ki, bu gozler hec de ceyranin gozlerine oxshamir, bilmediyimiz, qarshilashmadigimiz bir goz formasidir.
Butun gorduklerimizin fonunda ise deye bilerik ki, ozunuzu bu veziyyete salmayin, eziz qadinlar. Pulunuzu sizi gozelleshdiren deyil, cirkin gorkeme salan hekimlere vermeyin. Demeyin ki, bu cur qashlar, bu cur gozler indi debdedir, mende de olmalidir. Unutmayin ki, en yaxshi deb bize yarashandir. İnanin, belke de kimlerse sizin konlunuzun xosh olmasi ucun, "ay, ne gozel olmusan",- deyir. Lakin inanin, kenardan ozunuz ozunuze baxsaniz "men ki gozel deyilem",- deyersiniz…
Gozelliye, gozelleshmeye dogru dushunulmush addimlarla…
Gozellik ele bir anlayishdir ki, onu dushunen zaman gozlerin onunde yalniz gozel olan sheyler canlanir. Ve yaxud gozellik ele bir goruntudur ki, onu goren kimi munis duygular ruhuna hakim kesilir. Odur ki, biz insan ovladi gozel olmaq, gozel gorunmek isteyirik. Ekser hallarda gozel sozler danishmasaq da, lakin gozel gorunmeyi cox isteyirik. Hansi ki, gozel gorunmekle gozel danishmagin harmoniyasi dunyani xilas etmek iqtidarindadir. Bele ise hem gozel gorunek, hem de gozel danishaq. Gozel danishmaq da, gozel gorunmek de oz elimizdedir. Danishmaq istesek, danishariq. Agzimizi acmaqla her kesi o gozelliyin tamashacisina cevire bilerik.
Bes gozel gorunmek nece? Beli, bu da bizim oz elimizdedir. Sadece ne etmeli oldugumuzu bilmeliyik. Teessuf ki, gozel gorunmek ucun bezen ele sehvlere yol veririk ki, o bizim gozelliyimize yox, cirkinliyimize, xoshagelmez gorunmeyimize getirib cixarir. Bu sebebden de gozelliyimizi bele qurbanlara cevirmeyek.
İnsan anatomiyasisa zencirvari bir sistemle qurulub. Ona azaciq mudaxile bu prosese zerbe vurur. Bu gun genc olan qadin sumuklerine, toxumalarina "el gezdirir", lakin yashlandiqca bunun ne ile neticeleneceyinden xeberi yoxdur.
Onlarla qadin ve kishi kosmetoloji emeliyyatlarin qurbani olub. Bunlari eshidirik, lakin eshitmemish kimi gozel gorunmek ucun davam edirik. Allahin bize verdiyi anatomiyani zedeleyirik. Bu ise omrumuzun qisalmasina, yashlananda agir ishgencelerle uz-uze qalacagimiza xidmet edir. Hec olmasa, bunlari dushunek.
Metanet Memmedova / gencaile.az