Anarim.Az teqdim edir

Korpelerde doguldugu andan emme, agzi ile axtarma, tutma, addimlama kimi sherti refleksler qeyd olunur.

Bu reflekslerin zeif alinmasi ve ya alinmamasi her hansi bir xesteliye isharedir. Bele halda mutleq hekime muraciet olunmalidir.

İnkishaf prosesinde butun ushaqlar eyni yolu kecir, lakin ferqli kecir. Saglam ushaqlarin ekseriyyeti qacmazdan evvel gezmeye, gezmezden evvel imeklemeye, imeklemezden evvel ise bedenini mueyyen qeder destek ile qaldirmaga muveffeq olurlar. Lakin, bu proses bir ushaqda tez, o biri ushaqda gec, birinde suretli, digerinde ise bir az leng gedir. Ushaqlar gec imeklemeye, gezmeye bashlayanda, leng hereketler edende de valideynler narahat olmaga bashlayir. Bu sebebden de, valideynler caganin inkishafinin gedishatini bilmelidir. Valideynin bu haqda melumatli olmasi ushaqlarini daha yaxshi izlemeye imkan verir.

Yenidogulmush ushaqlarin mueyyen refleksleri olur. Ushagin saglamligi ucun bu refleksleri deqiq izlemek, bir-birini evezleme qaydasini ve kecidlerini deqiq bilmek lazimdir. Cagalarda eyni zamanda emme, Moro, Tonik, sense ve s. kimi refleksleri vardir.

Emme refleksi cagalarda anadan olandan 1 yashin sonuna qeder davam edir. Psixoloji olaraq ushaqlar hemin vaxt oral merhelede olduqlarina gore emme refleksini aciq-aydin gormek mumkundur. Xususile de, 6-ci ayina qeder emme refleksi cox aktiv olur. Hetta korpenin yanagina, dodaqlarinin kenarlarina toxunduqca o, gulumseyir ve yaxud da dodaqlarini terpedir.

Moro refleksi ise korpe anadan olandan 3 ayina kimi davam edir. Caga qefil eshitdiyi sese qarshi ilk reaksiya olaraq yerini qefil deyishib hemin sese teref yonelir. Kiminse sert toxunushuna cavab reaksiyasi olaraq bedenini ve bashini arxaya dartir. Bele olanda o, aglaya da biler. Korpe bu zaman qorxdugu ucun aglamaga bashlayir.

Korpede 3 ayindan 6 ayinadek ise Tonik refleksi davam edir. Bu reflekse hem de boyun refleksi de deyirler. Ushaq beli ustde yatanda uzunu bashqa terefe cevirmek istedikde, bu zaman evvel uzunun arxa terefinde qalan elini tam aciq shekilde, diger elini ise dirsekden bukulmush formada olmaqla dartinar. Fikir verseniz, bu hereket gerneshmeyi xatirladir. Bu qeyd edilen muddet erzinde cox rast gelinir.

Sense refleksi ise ushagin ozunu qoruma hissi ile baglidir. Mushahide etmisinizse, ushagin ovucunun icine toxunanda o, avtomatik olaraq barmaginizi mohkem tutur. Bu zaman onun elinin yaxud ayaginin ustune toxunsaniz o, barmaginizi buraxar, qol ve ayaqlarini ozune teref dartaraq yeniden barmaginizi tutar.

Ushaqlarda dayaq refleksi de olur. Bu refleksi yoxlamaq ucun ushagin qoltugunun altindan tutmaq ve shehadet barmagi ile ushagin bashini saxlamaq lazimdir. Bu zaman ushagin esas agirligi sizin ellerinize dushmelidir. Ushaq bu veziyyetde ayaqlarini bukur. Onun ayaqlarini mohkem yere toxunduranda ise o, pencesini butunlukle yere basir. Ushaq bu zaman yari bukulmush ayaqlari ile belini duzleshdirib dayanir. Gezme refleksini yoxlamaq ucun ushagi bir qeder qabaga eyib yere qoyursan. Ushaq addimlamaga bashlayir. Lakin bu vaxt elleri ile ayaqlarinin hereketlerini tekrarlamir. Bu zaman diqqetli olmaq, ushagin bashini tutmaq lazimdir. Hem de fikir verin ki, ushagin esas cekisi ellerinize dushsun.

İmekleme refleksini yoxlamaq ucun ushagi qarin ustune uzatmaq lazimdir. Bu veziyyetde uzanan ushaq bir-nece saniyelik bashini qaldirir ve imekleme, surunme hereketleri etmeye bashlayir. Eger ushagin ayaginin altina elinizin ic terefini soykeseniz, onda ushaq ayaqlari ile itelenerek daha suretle imeklemeye bashlayacaq. Onun elleri de herekete kececek. Bu refleks ushagin 4 ayina qeder davam edir.

Sadalanan refleksler zaman kecdikce yox olur. Eger bu refleksler diger refleksle paralel davam edirse, bu gelecekde ushaqda hem fizioloji, hem de psixoloji lengimeye sebeb ola biler. Valideyn ozu de korpede bu reflekslerin vaxtinda bir-biri ile evezlenmesini tezleshdire biler. Bunun ucun bezi idman hereketleri yerine yetirmeyiniz kifayetdir.

En esasi unutmayaq ki, ushagi yedirtmek ve yatirmaq onun inkishaf etmesi demek deyil. Ushagin inkishafinda problemler varsa, mutleq hekimle meslehetleshmek lazimdir.

(Anarim.Az - in Qadin Dunyasi Bolumu)