Anarim.Az teqdim edir
Her bir insan gec ve ya tez ozune bele bir sual verir - cavanligimi nece qoruyum? Bu suala cavabi psixoloq ve dietoloqlardan ibaret hekimler qrupu tapib. Onlarin ixtira etdikleri 10 meslehetden ibaret cavanliq resepti ozunde saglam heyat terzini eks etdirir. Hekimler emindirler ki, deyilen meslehetlere emel etmekle qocalmani dayandirmaq, omru ise xeyli uzatmaq mumkundur.
Publika.az xeber verir ki, resept esasinda aparilan tecrubeler onu da gosterib ki, qaydalara riayet eden insanlar yashindan asili olmayaraq ozunu hem de gumrah ve enerjili hiss ede biler.
1-ci meslehet: Cox yemeyin
Qebul edilmish gundelik 2500 kalori evezine 1500 kalori ile kecinmeye calishin. Bununla siz huceyrelerinize dushen yuku 50 faize qeder azaltmish ve onlarin aktivliyini temin etmish olarsiniz. Cunki ne qeder yuklenirse onlarin yenilenmesi bir o qeder tezleshir (huceyreler tezleshdikce bele demek olarsa onlarin orqanizmde tezelenmesi limiti vaxtindan evvel bitir) bununlada orqanizmin xesteliklere ve mikroblara qarshi gucu azalir.
2-ci meslehet: Qida rasionunuz yashiniza uygun olmalidir
Meselen yashi 30-dan yuxari olan qadinlar qundelik qidalarina az miqdarda qara ciyer ve qoz lepesi daxil etmekle qirishlarin yaranmasini 10 iledek lengide bilerler. 40 yashindan yuxari qadinlar ise daha cox terkibinde betakarotin (yerkoku, yumurta sarisi ve sair sari rengli qidalarin terkibinde olan narinci-sari rengli piqment) olan qidalar qebul etmelidir. Bu yashda olan kishiler ise terkibinde selen maddesi olan pendir ve qara ciyer kimi qidalar qebul etmelidirler. Xatirladaq ki, selen stressin qarshisini alan en effektiv madde hesab olunur. 50 yashini otmus insanlarin qida rasionunun esasini ise maqni ile zengin erzaqlar tutmalidir. Omrunu yari etmish insanlarin hemcinin baliq ve diger deniz mehsullarindan istifade etmesi de vacibdir. Cunki bu mehsullar urek-damar xesteliklerinin qarshisini alir ve qanin dovretmesini engelleyen sebebleri aradan qaldirir.
3-cu meslehet: İsh insanin covheridir
Atalarin yuz iller evvel dedikleri bu mesel gunumuzde elmi tecrube ile subuta yetirilib. Bele ki, tedqiqatlar neticesinde melum olub ki, aktiv heyat terzi suren insanlarda qocalma ve artiq ceki problemine digerlerine nisbeten 80 faiz az rast gelinir. Yeri gelmishken qeyd edek ki, orta yashlarinda fiziki ishlerle meshgul olan insanlar yashlari otdukde bele formalarini qorumaq ucun bezi "agir" ishlerle meshgul olmalidirlar. Meselen yer bellemek, odun qirmaq ve s. Sheher yerlerinde yashayanlar ise bu ishleri piyada gezintilerle de evez ede bilerler. Bir maraqli meqami da diqqetinize catdirmaq isterdik: Tedqiqatlar neticesinde mueyyen edilib ki, dirijorlar, filosaflar, ressamlar ve ruhanilerde qocalma prosesi daha leng gedir. Bu ise hemin peshelerin hele de sirli qalan meqamlaridir.
4-cu meslehet: Oz tayini tap
Qocalmanin qarshisini alan en effektiv vasitelebden biri de qeribe de olsa sevgi ve nevazishdir. Alimler mueyyen edibler ki, seven insanlarin orqanizmi endofin maddesi ifraz edir ki, bu maddeni de qeyri resmi olaraq xoshbextlik hormonu adlandirirlar. Endofin immun sistemini guclendirir ve insan simasina qeyri-adi xoshbextlik cizgileri qatir. Odur ki, qocalmaq istemeyenler oz yaxinlarindan sevgi ve nevazishlerini eksik etmemeli, gunde hec olmasa bir nece defe dillerine "seni sevirem" kelmesini getirmelidirler.
5-ci mesiehet: Eqidenizde mohkem olun
Heyatda shuurlu shekilde yashayanlar eks qutbde dayananlara nisbeten daha az depressiya ve ruh dushgunluyu ile uzleshirler. Cunki onlar oz yollarini ozleri secirler ve her hansi bir vererken onun butun menfi ve musbet tereflerini dushunurler. Ele bu sebebden de hetta en pis veziyyete dushdukde bele ona evvelceden hazirliqli olurlar.
Oz yolu ve eqidesi olmayib heyatin axari ile gedenlerde ise qocalma ve depressiya hallari daha tez bash verir. Statistika da gosterir ki, intihar hallarinin ekser hissesi mehz bu tip insanlarin payina dushur.
6-ci meslehet: Hereket heyatdir
Tedqiqatlar neticesinde subuta yetirilib ki, gundelik olaraq 8-10 deqiqe idmanla meshgul olan insanlarda qocalma daha gec bash verir. Cunki mutemadi hereket etmekle 25-30 yash arasinda orqanizmde kesilmeli olan boy hormonunun ifrazi muddetini xeyli uzatmaq mumkundur. Bu zaman boyunuz artmasa da inkishaf prosesi en azi 5 il artiq davam edecek.
7-ci meslehet: Serin otaqda yatin
Beynelxalq hekimler qrupunun tapintilarindan biri de yataq otagindaki heraretin qocalmaya tesiri ile bagli olub. Onlar aydinlashdiriblar ki, 17-18 derece heraret olan otaqda yatan shexslerde qocalma prosesi daha leng gedir. Alimler bunun sebebini mulayim iqlimde orqanizmde maddeler mubadilesinin daha leng getmesi ile izah edirler. Prosesin leng getmesi ise huceyrelerin tez qocalmasinin ve telef olmasinin qarshisini alir. Serin hava amili hemcinin mulayim iqlimli regionlarda yashayan insanlara da tesir edir. Bele ki, orta iqlim qurshaginda yashayan insanlar diger iqlim sheraitinde yashayanlara nisbeten daha gec qocalir ve uzunomurlu olurlar.
8-ci meslehet: Kefinizden qalmayin
Bezen hekimler mueyyen xesteliklere meylli olan insanlara her hansi bir ishi gormeyi ve ya qidani qebul etmeyi qadagan edirler. Qeribe de olsa beynelxalq hekimler qrupu oz kolleqalarinin bu tip tovsiyyelerini de insani qocaldan insani qocaldan amiller sirasina daxil edirler. Onlarin fikrince qadagalara regmen bezi vaxtlarda onlardan kenara cixmaq lazimdir. Cunki qadagalar adeten dadli ve shirin qidalara aid edilir. Ve bu zaman insan nefsi ile hekim mesleheti arasinda secim etmeli olur - nefsi shekdiyi yemeyi istese de hekim qadagasi onun qarshisini kesir. Bu qarshidyrma ise insanda esesb, stress ve psixoloji gerginlik yaradir. Sozuguden amiller ise qocalmaya aparan esas sebeblerden hesab olunur. Odur ki, bezen hekimlerin qoyduqlari qadagalara regmen nefsinizin de sozune baxmalisiniz. Ancaq bir shertle ki, bu adet halini almasin.
9-cu meslehet: Hisslerinizi gizletmeyin
Ozunu daim her sheyde teqsirli bilmek ve heyatin butun ugursuzlqlarinda yalniz ozunu gunahlandirmaq da qocalmaga ve qorxunc xesteliklere mubtela olmaga sebeb olur. Hekimler bele insanlara bir az "bivec" olmagi, her sheyi ureklerine yaxin buraxmamagi meslehet gorurler. Psixoloqlarin fikrince insan shadligini ve esebiliyini biruze vermelidir. Hisslerini qelbinde bogan insanlar heyatda daim ugursuzluqlf qarshilashir, sevgilerinden mehrum olur ve daim ezilirler. Butun bunlar ise son neticede onlarda psixika pozgunlugu, ruh dushkunluyu ve stress yaradir.
10-cu meslehet: Beyninizi meshq etdirin
Adeten zehni ishle meshgul olanlarin tez qocalmalari haqda fikir soylenilir. Lakin son tedqiqatlar bunun eksini subut edir. Sen deme eqli insanin qocalmasina ve peshe xesteliklerine mubtela olmasina onun hansi ishle megul olmasi tesir etmir. Peshe xesteliklerinin sebebi ise ishe hedden artiq alude olduqda ve ya emek gigiyenasina emel etmedikde yaranir. Odur ki, "zehni ish insani qocaldir" deyib beyninizi passivleshdirmeyin. Hem de zehni ish dedikde tekce elmi ish nezerde tutulmur. Beyni passiv saxlamamaq ucun dukandan alver ederken yekun qiymeti hesablamaginiz da kifayet edir. Zehni meshguliyyetin en sade yolu ise krossvord hell etmekdir. Bununla siz hem bosh vaxtinizi semereli kecirer, hem de ozunuzu ve beyninizi qocalmaqdan qorumush olarsiniz. (Anarim.Az)