Anarim.Az teqdim edir

Belelerinde "soyuq empatiya" guclu inkishaf edib

Gundelik heyatda qarshilashdigimiz, munasibetde oldugumuz insanlar arasinda psixopatin oldugunu zenn etmek adama gulunc gelir. Amma psixopatlar yalniz xestexanalarda ve ya hebsxanalarda deyil, aramizda da olur. Bu cur insanlar asanliqla bashqalarini ozune inandirir. Emosiya, bagliliq, insaf onlara yaddir. Cox tehlukeli olurlar.

Psixoloq Aysel Huseynovanin sozlerine gore, psixopatlar oz meqsedlerine catmaq ucun etrafdaki insanlari ozune inandirmaq, celb etmek yolu ile istifade edir ve sonda hemin insanlara vicdan ezabi cekmeden zerbe vururlar. İnsan hissleri ile oynamaq, aldatmaq onlar ucun adi haldir. Onlar arasinda normal heyat yashayan, ishguzar sahede ugur qazananlar da var. Psixopatlar soyuqqanli olur, mentiqi ve yaradici dushune bilir, pis veziyyetlerde ozunu tez toplayir ve veziyyetden cixish yolu tapir.

Psixopatlar bashqasinin kederine kederlene bilmir. Merhemet ve empatiyadan uzaq insanlardir. "Lakin onlarda "soyuq empatiya" guclu inkishaf edib. Onlar asanliqla bashqalarinin emosiyalarini, telebatlarini uz ifadesi, mimika ve jestlere gore anlayirlar. Bir nece saniyeye bashqasi haqda ona lazim olan informasiyani oxuya bilir. Bu sebebden de bashqalarini idare etmeyi bacarir".

Hemsohbetimize gore, insan ozu istese de, psixopatin xasiyyetine sahib ola bilmez. Aile uzvlerinin bir-birine qarshi soyuq oldugu ailelerde sevgi gormeden boyuyen ushaqlarin psixopat olmaq ehtimali coxdur. "Amma bu, hec de hemishe bele olmur. Burada genetik faktorlar da muhum rol oynayir".

Qeyd edek ki, alimler bir qrup psixopat ve normal insanlarla onlarin ferqini uze cixaran maraqli tecrube apariblar. Tecrube zamani ishtirakcilara kvadrat ve daireler gosterilir ve onlara uygun duymelerin basilmasi istenilib. Fiqurlar uzerinde aglayan ve ya gulen uzlerle gosterilib. Normal insanlarda emosiya ifade eden fiqurlari gorende reaksiyalari bir qeder gecikib, psixopatlarda ise hec vaxt. Onlarin fikri yayinmayib, onlar ucun en esasi tapshirigi tez yerine yetirmek olub. Alimler mueyyen edibler ki, psixopatlar cox soyuqqanlidir. Emosiyalara qetiyyen fikir vermir ve mentiqe esaslanaraq hereket edir. Bu xususiyyet irsi kecir.

Psixoloqun fikrince, psixopatlar zahiren munasibete ehtiyaci olan insanlar kimi gorunseler de, daxilde tenhaliga ustunluk verirler: "Tebietce celbedici olur, lakin hec kese baglana bilmir. Dostluq, sevgi, dogmaliq hissleri onlara yaddir. Onlarin unsiyyet etdiyi insanlar arasinda heqiqi dostlari, refiqeleri, qohumlari olmur. Psixopatlar yalniz onlara lazim olan insanlarla unsiyyet qururlar. İnsanlarla yalniz ona nese lazim olanda munasibet qurur".

A.Huseynovanin dediyine gore, psixopatlari ele veren diger elamet baxishlaridir. Beleleri guclu ve hipnoz eden baxishlari ile ferlenir. "Cox vaxt psixopatlarin baxishini sanki daim baxdigi insani mushahide eden kimi tesvir edirler. Bu baxish cinayetkarin qurbanina olan baxishdir. Qarshi terefe ele gelir ki, psixopat onunla maraqlandigi, ona vurgun ve ya danishdiqlari maraqli oldugu ucun ona baxir".

Psixopati digerlerinden ferqlendiren esas amil bashqalarinin onun haqqinda ne fikirleshdiyine qetiyyen ehemiyyet vermemesidir. Onlar ucun bashqalarinin onun hereketlerinin nece qiymetlendirilmesinin hec bir menasi yoxdur. "Psixopatlara xas diger elamet bashqalari terefinden yalniz pis hereketleri gozlemesidir. O, ozu xain oldugu ucun bashqalairndan da eyni hereketi gozleyir ve qorxuya dushur".
bu psixi pozqunluq ushaqliq yashlarinda ozunu gosterir. Bele insanlar oz isteklerini elde etmek, telebatlarini odemekden bashqa hec ne dushunmur. Oz meqsedlerine catmaq ucun her vasiteye el atirlar. Hec bir qadagalara baxmayaraq oz istediyi kimi hereket edirler. Bashqalarina zerer vermek onun ucun pislik etmek deyil.

Ushaqliqdan yalan danishir, ogurluq edir, soze qulaq asmir, evden qacir, bashqalarina fiziki ve menevi zerer verir.

Psixopatlar ozlerinden bashqa hec kimi dushunmezler. Gucu catdigi qeder "bashqasini ezmelisen" prinsipi ile yashayir. Mumkun olduqca, pisliyi gizli edirler. Ellerine her kecen furseti deyerlendirmeye ve yeni fursetler elde etmeye calishirlar.

"Onlar daim yeni maceralar axtarishinda olur. Sakit ve stabil heyat sevmirler. Bu sebebden de uzun muddet bir yerde ishleye bilmez, rejimi sevmirler. Zovq almaq ve ya az miqdarda pul ucun bashqasinin olumune sebeb ola ve ya oldure bilerler. Etdikleri gunahlara gore vicdan ezabi cekmeden rahat yashayarlar. Bezen tovbe etdiklerini bildirseler de bu qisa muddet surer" deyen Huseynova bildirir ki, psixopatlar arasinda sadece zovq almaq ve heyecan hiss etmek ucun bashqalarina zerer verenler de var.

Musahibimizin sozlerine gore, agli zeif olan psixopatlarin etdikleri cinayetlerin ustu tez acilir. Agilli olanlar ise ishlerini planli heyata kecirdikleri ucun asanliqla ele kecmezler.

Psixoloq bildirir ki, onlar gundelik normal bir heyat sururler, sosial elaqeleri de yaxshidir: "Onlarla unsiyyetde olanlar onlarin psixopat olduqlarini anlamazlar. Yalniz mutexessisler mueyyen elametlere ve mushahideye gore onlarin psixopat oldugunu uze cixarir".

(Anarim.Az - in Qadin Dunyasi Bolumu)