Anarim.Az teqdim edir
AMEA-nin Geologiya ve Geofizika İnstitutunun (GGİ) Palciq vulkanizmi shobesinin emekdashlarinin geldiyi ilkin neticelere esasen, Azerbaycanin aktiv vulkanlarindan hesab edilen Shamaxidaki Qushcu palciq vulkaninin puskurmesinin bash vermesi etraf zonalarda artan seysmik aktivliyin rolu ile bagli ola biler. Bele ki, dekabr ayinin sonlarindan bashlayaraq Shamaxi-Qobustan rayonunda muxtelif amplitudali seysmik hadiselerin bash vermesi ve bele tendensiyanin hele de davam etmesi vulkanlarin fealiyyetine musbet tesir gosterir.
Anarim.Az bildirir ki, AMEA-dan Trend-e verilen melumata gore, sozugeden vulkanin puskurmesi guclu ugultu ile bashlayib, tullanti mehsullari 50-60 m yuksekliye qalxib. Puskurmenin alovsuz mushahide edildiyi de bildirilir.
GGİ mutexessisleri mueyyenleshdiribler ki, sayca 16-ci defe paroksizmi qeyde alinan vulkanin son yuz il erzinde hec bir aktivliyi mushahide olunmayan shimal eruptiv merkezinde tezahur edib. Son dovrler, o cumleden 2018-2019-cu illerde ardicil enenevi puskurmesi qeyde alinan cenub aktiv zona ile 700 m mesafede yerleshen yeni aktivleshen sahede yer sethine xaric edilen palciq axinlarinin ehatesi 3 ha erazini tutur. 0,9 m orta qalinliqli yeni brekciyanin vulkan uzre umumi hecmi 27000 kubmetr hesablanib. Shobe emekdashlarinin tedqiqatlarinin neticesine gore, emele gelmish iki esas axin dilleri texminen 100 m-den bir qeder az erazini tutur ki, onlarin istiqametleri cenub-qerbe ve shimal-qerbe yonelib. Yer sethine getirilen brekciyanin nisbeten qati olmasi palciq kutlesinin daha boyuk eraziler boyu paylanmasini mehdudlashdirib, relyef uzre mailliyi az olan sahelerde, o cumleden vulkanin sherq hissesinde daha boyuk qalinliqla (bezen 1,5 m-e catan) mushahide olunmasina sherait yaradib. Bununla bagli qerb cinahlarda, axin dilleri erazisinde minimal qalinliqlar (0,4-0,6 m) qeyde alinib. Puskurme neticesinde aktivleshen eruptiv merkezden cenuba dogru, daha aktiv hesab olunan, elece de son iller erzinde tez-tez puskuren ve kende yaxin mesafede yerleshen Qushcunun cenub eruptiv sahesine meyilli tektonik catlar mushahide edilib. Derinliyi ve eni cox da boyuk olmayan bele catlarin yuzlerle metr davam etmesi izlenilib. Vulkanin sherq hissesini ehate eden krater bendi sahesinde golmece formalashib ve hemin sulu sahede intensiv qaz qabarciqlari mushahide olunub. Umumilikde sherq krater bendi sahesinden eruptiv merkeze dogru formalashmish catli emelegelmelerden qaz buxarlarinin intensiv xaric olunmasi diqqeti celb edib.
Melumat ucun qeyd edek ki, Qushcunun yeni puskurmesi bash veren eruptiv zonasi rayonun bir nece mulkiyyetcisinin teserrufat sahesini ehate edir. Hemin zonada ekin ishleri heyata keciren mulkiyyetciler burada aktiv vulkan ocaginin yerleshmesi haqqinda melumatli olmayiblar.
Hazirda shobe emekdashlari son ayda mushahide olunan aktivleshme ile yanashi, puskurme sahesinden getirilen yanar shistli suxurlarin ve neftli qumdashlarinin tedqiqini davam etdirirler.
Anarim.Az /news.milli.az