Anarim.Az teqdim edir
Umumdunya Sehiyye Teshkilatinin melumatina gore, her il demans xestelerinin sayi 10 milyonu kecir. Risk faktorlarindan biri qeyri-saglam qidalanmadir. Odur ki, neyronlari mehv olmaqdan qoruyan mehsullari pehrize daxil etmek vacibdir.
Publika.az xeber verir ki, Umumdunya Sehiyye Teshkilati beyin qocalmasini lengiden mehsullari aciqlayib. Beyin saglamligini qoz ve avokadodan daha yaxshi destekleyen qidalarin siyahisini teqdim edirik.
Sham fistigi
100 qram sham fistiginda gundelik manqan nisbetinin 440% -i, 47% E vitamini, 66% mis ve 63% maqnezium var. 100 qram fistiqda avokadodan 20 qat daha cox omeqa-6 yag turshusu var. Omeqa-6 beyin qocalmasini lengidir.
Sham fistiginda olan E vitamini beyni oksidleshdirici stressden qoruyan ve idrak qabiliyyetini yaxshilashdiran ehemiyyetli antioksidantdir. Maqnezium gerginlikden qoruyur ve bizi stresse davamli edir.
Mis yadda saxlama ve oyrenme qabiliyyetine tesir gosterir, lakin artigi da zererlidir, odur ki, gundelik tovsiye olunan normani ashmayin. Manqan xususile idmanla meshgul olan ve stressli ishlerde calishanlar ucun faydalidir.
Cugundur
Cugundurun terkibindeki nitritler beyine qan axinini artirir, daha cox oksigen almaga komek edir. 2017-ci ilde aparilan bir arashdirma gosterib ki, cugundur suyu neyroplastikliyi - beynin deyishme qabiliyyetini artirir. Bu xususile yashli insanlar ucun vacibdir.
Cugundura parlaq reng veren Betanin, beyni Altsheymer xesteliyinden qoruyur. Terkibindeki B9 vitamini de beyin saglamliginda rol oynayir: onun catishmazligi idrak funksiyasinin zeiflemesine ve demansa sebeb olur. Cugundurda portagaldan uc defe cox B9 vitamini var.
Yashil ve mate cayi
Mate cayindaki kofein sinir sistemini stimullashdirir: yorgunluq ve yuxu ile mubarize aparmaga komek edir, zehni fealiyyeti berpa edir ve yaddashi guclendirir. Qehveden imtina etmek isteyenler ucun bu cay ela alternativdir.
Mate depressiya elametlerini aradan qaldirir ve neyronlari Parkinson xesteliyi de daxil olmaqla mehv olmaqdan qoruyur. Mate cayi adi yashil caydan daha faydali birleshmelere ve maddelere malikdir.
Nar shiresi
Nardaki antioksidantlar qirmizi sherab ve yashil caydan ucqat daha gucludur. Serbest radikallarin meydana gelmesine manee toredir, beyin huceyrelerini mehv olmaqdan qoruyur ve iltihabi azaldir.
Nardaki polifenollar shifahi ve vizual yaddashi yaxshilashdirir: tedqiqatcilar insanlarin menyusuna 236 ml nar shiresi elave ederek antioksidantlarin idrak qabiliyyetine nece tesir etdiyini arashdirib. 4 hefteden sonra test zamani yaddash keyfiyyetinin yaxshilashdigi melum olub.
Sarikok
Sarikokde olan antioksidantlar Altsheymer xesteliyinde yaddashin yaxshilashdirilmasina komek edir. Kukurmin adli madde yeni beyin huceyrelerinin meydana gelmesini ve aralarindaki elaqeleri stimullashdirir. Bu, ehval-ruhiyyeni yaxshilashdiran, narahatligi azaldan hormonlarin seviyyesine tesir gosteren tebii antidepresantdir. Eger stresslisinizse, yemeklere sarikok elave etmeye deyer.
Mercimek
200 qram mercimek B9 vitamininin gundelik deyerinin 90%-ni odeyir, eyni zamanda 49% - manqan, 37% - demir ve 17% - sink ehtiva edir.
Vitamin B9 yashlanmaga bashlayan beynin inkishafina komek edir ve yaddashi mohkemlendirir. Manqan ve demir sinir sisteminin fealiyyetinde muxtelif pozgunluqlarin qarshisini alir, enerji balansini artirir. Sink yaddashin yaxshilashmasi ve oyrenme qabiliyyetini artirmaq ucun lazimdir.
Uzum
Resveratrol uzum qabiginda olan guclu bir antioksidantdir: beyni Altsheymer xesteliyine xas olan zererden qoruyaraq, koqnitiv zeifliyi aradan qaldirir.
Uzum iltihabi aradan qaldirir, narahatliq, yaddashin pozulmasi, hipertoniya ve stressin tesirini azaldir. Gunde iki qab uzum erken merhelelerde yaddash pozulmasi ile elaqeli xesteliklerin qarshisini almaga komek edir.
Ciyelek
100 qram ciyelek C vitamininin gundelik deyerinin 98% -ni ehtiva edir. Vitamin C beyin fealiyyeti ucun diger orqanlardan daha vacibdir. Neyronlarin normal ishlemesini destekleyir, eyni zamanda travmalardan qoruyan guclu antioksidantdir.
Ciyelekdeki flavonoidler beyin qocalmasini lengidir. Beyin saglamligi ile elaqedar ciyeleyin xususiyyetleri demek olar ki, qaragatla eynidir.
Kishmish
100 qram kishmishin terkibinde 21% kalium, 150% - bor, 18% - mis, 16% - B6 vitamini var.
Uzumun terkibindeki bor qisamuddetli ve uzunmuddetli yaddash ucun faydalidir, qavrayish, mehsuldarliq ve cevikliyi inkishaf etdirir.
Kalium sinir huceyreleri ucun vacibdir, onun catishmazligi yorgunluq ve cashqinliq yaradir, bezi hereketleri tamamlamaq cetinleshir.
Ayten Meftun /publika.az