Anarim.Az teqdim edir
Kleptomaniya, insanin ehtiyaci olmasa bele, ogurluq isteyine qarshi dura bilmeyeceyi bir veziyyet olaraq teyin olunur. En cox nezaret problemi olan ve yuksek impulsivliyi olan insanlarda rast gelinir. Erken ushaqliq ve yeniyetmelik dovrunde cox rast gelinen ogurluq hevesi muxtelif sebeblerden yarana biler. Bununla bagli klinik psixoloq ushaq ve yeniyetme psixoloqu Aybeniz Urhan melumat verib.
Onun sozlerine gore, erken ushaqliq dovrunde, daha cox eqoist olduqlari zaman, ushaqlar sevdikleri bir cox obyektin ozlerine mexsus olmasini isteyerek ogurlaya bilerler. Bu zaman ushaqlar etdiyinin icazesiz goturmek, ogurlamaq oldugunun ferqinde deyil. 4-5 yashdan sonra ushaqlarda "menim" ve "senin" anlayishlarinin tedricen inkishaf etmesi mushahide edilir. İbtidai mekteb yashina catdiqda ushaq bu anlayishlardan xeberdar olur ve ona aid olmayan eshyani goturmemeli oldugunun ferqindedir, lakin isteye qarshi cixmaqda cetinlik ceke biler.
"Esas problemin impuls nezaret problemi oldugunu deye bilerik. Ushaqlar impulslarini cilovlamaqda cetinlik cekirler. Cox vaxt utandiqlari ucun komek isteye bilmirler. Bu davranishlardan biri ve ya bir necesi olan ushaqlar hec bir problem olmadigini mushahide etseler, ogurluq hereketini tekrarlayacaqlar. 4-5 yashdan kicik ushaqlarda oyuncaq vermek ve ya icazesiz eshya goturmek davranishini ogurluq davranishi adlandirmiriq. Cunki bu yashda ushaqlarda sahiblik, mensubiyyet anlayishi hele formalashmayib. Bu yashda olan ushaqlar daha cox eqosentrik adlanir. 4-5 yashindan sonra ushaqlarin xoshuna gelen sheyleri impulsiv shekilde ve geleceyi dushunmeden goturmek davranishlarini mushahide ede bilerik. Bunu sorguladigimiz zaman "cox xoshuma geldi, men de istedim, o qeder beyendim ki, icaze almadan ozum ucun goturdum" kimi cumleler de eshide bilerik",-deye psixoloq qeyd edib.
Psixoloq onu da bildirib ki, ogurlugu davranish numunesi halina getiren ushaqlarda evvelce heddinden artiq gerginlik, bu davranishdan sonra qisa muddetli hezz hissi ve sonradan peshmanliq mushahide ede bilerik. Ancaq bu peshmanliqdan sonra bu davranishla bagli paylashma ehtiyaclarini ifade etmek ve komek almaq cox cetin ola biler. Ona gore de ushaqlar adeten bu davranishi gizledirler. İbtidai mekteb dovru ile birlikde ushaqlarda kleptomaniya eslinde valideynlerin mushahideleri ile daha tez-tez ortaya cixir. Meselen, bu veziyyetle qarshilashan valideynler ovladlari mektebden eve gelende cantalarindan qelem, pozan ve onlara aid olmayan eshyalarin cixdigini mushahide ede bilerler. Valideynler ovladindan sorushduqda biz adeten "Dostum verdi, muellimim verdi" kimi cavablar aliriq, lakin bu davamli olduqda, narahat olmaq ucun bir veziyyete cevrile biler.
Buna gore de, mekteblerde cox yaxshi mushahide prosesi ve valideynlerle emekdashliq munasibetleri olmalidir. Bu davranishi numayish etdiren shagirdin bu davranishi ne qeder tez-tez ve hansi hallarda gosterdiyine xususi diqqet yetirilmelidir. Bu davranisha elave olaraq, bashqa mushayiet olunan problemlerin olub olmadigi ayird edilmelidir.
medicalmedia.az
Saglamolun.Az