Anarim.Az teqdim edir
Vaksinle bagli coxsayli fikirler var. Sosial shebekelerde koronavirus vaksini ile bagli mueyyen melumatlar yayilib. Hetta bezi alimlerin ve tedqiqat merkezlerinin adindan danishilir. İlk novbede onu qeyd edim ki, 2019-cu ilde Umumdunya Sehiyye Teshkilati insan saglamligini tehdid eden 10 amili qeyd edib. Onlardan biri vaksin tereddudu ve anti-vaksin kampaniyasidir.
Bu sozleri Publika.az-a aciqlamasinda professor Adil Qeybulla deyib. Hekim bildirib ki, vaksin bu gun elmin insanliga bexsh etdiyi en boyuk deyerdir, vaksinasiya neticesinde dunyada 500 milyon insanin heyatina son qoyan tebii cicek kimi pandemiya yoxa cixib, taun xesteliyi bu gun tebabetin hesabina yoxa cixib:
"Butun bunlar onu gosterir ki, vaksinasiyaya munasibetde fikirler yanlish ola biler ve yanlishdir. Viruslar oz genomunda heyatin qeyri-huceyrevi formasidir, DNT ve RNT terkibli olur. DNT terkibli viruslar daha stabildir, RNT terkibli viruslar ise mutasiyaya ugramaq qabiliyyetine malikdir. Bu gun A qrip virusunun 2000-den cox shtammi var, her il yeni bir shtammla peyda olur. Koronavirus ailesinin 40 novu var, onlardan 7-si insanda xestelik toredir, 4-u her il movsumi soyuqdeymeye sebeb olur. SARS-1, MERS ve SARS-2 virusu tehlukeli formalar kimi qeydiyyata dushur ve bu viruslar mutasiyaya ugrayirlar. SARS-2 SARS-1-in analoji variantidir, mutasiyanin bir formasidir. Bu gun de SARS-2 virusunun ozunun mutasiyalari var. Mutasiyaya ugradigina gore de bu infeksiyalarin vaksini uzunmuddetli tesire malik ola bilmez, qrip kimi. Qripin indiye kimi universal vaksini yoxdur, her il yeni vaksin icad olunur".
A.Qeybulla elave edib ki, peyvendler olume sebeb olmur:
"Vaksinasiya muveqqeti aparilan bir tedbirdir ki, insanlarda kollektiv immunitet yaransin. İster vaksin, isterse de yoluxma neticesinde insanlarda immunitet formalashir. Bu immunitet yeterince olmaya biler, her halda mueyyen bir immunitet formalashir ve insanlar kollektiv immunitete yaxinlashirlar. Bir populyasiyada texminen 70-75% insanin immun sisteminin formalashmasi yeterlidir ki, orada infeksiya yoxa cixsin. Vaksinin olume sebeb olmasi barede deyilen fikirler esassizdir. Kutlevi vaksinasiya sheraitinde tarix boyu mueyyen problemler yaranib. Denge qizdirmasinin, donuz qripinin kutlevi vaksinasiyasinda mueyyen problemler olub, amma qarshisi vaxtinda alinib. Koronavirus vaksinasiyasinin yaxin neticeleri ile bagli helelik problem yoxdur. Emin olmaq lazimdir ki, dunyanin xesteliklere nezaret ve profilaktika merkezleri bunu ciddi shekilde izleyir. Odur ki, shayielere inanmaq lazim deyil. Vaksinasiya aparilmaga davam etmelidir, en azindan insanlarimizi xilas etmeliyik".
Ayten Meftun