Anarim.Az teqdim edir

Kalsium-fosfor mubadilesinde muhum rol oynayan ve sumuklerin mohkemliyi ucun cox vacib olan D vitamini catishmazligi ushaqlarda raxit xesteliyine sebeb olur.

Vitamin D catishmazligi ashagidaki sebeblerden yarana biler:

- Qidada D vitamininin catishmazligi.

Ana sudu ushaq ucun evezedilmez qida olmasina baxmayaraq, onun terkibinde D vitamini gundelik normadan azdir. Buna gore de ana sudu ile qidalanan ushaqlar mutleq profilaktik olaraq D vitamini almalidir. İnek sudunde vit D daha azdir. Buna gore suni qidaya kecirilen ushaq uygunlashdirilmish suni qida almalidir , bu qidalarin terkibinde D vitamininin miqdari gundelik normaya uygundur.

- Ana ve ushagin aciq havada, gunesh shualari altinda az olmasi.

- Malabsorbsiya (bagirsaqlardan yag menimsenilmesi pozulan ushaqlar, tez-tez ishali olan ushaqlar).

- Vaxtindan evvel dogulanlar.

- Qicolma eleyhine preparatlarin qebulu.

- D vitamininin aktiv metabolitlere cevrilmesinin pozulmasi (xroniki qaraciyer ve boyrek xestelikleri) ve s.

D vitamini catishmazligi ile bagli raxite en cox 3 ay - 2 yash arasinda rast gelinir. Vaxtindan evvel dogulanlarda daha erken de bashlaya biler. Vitamin D gunesh shualarinin tesirile deride emele gelir, qaraciyer ve boyrekde deyishikliye ugrayib aktiv formaya cevrilerek bir cox funksiyalari yerine yetirir.

Vitamin D catishmadiqda ashagidaki hallar bash verir:

- Kalsium, fosforun ve maqnezium bagirsaqdan sorulmasi pozulur.

- Kalsium ve fosforun sumuk toxumasinda cokmesi pozulur, neticede muxtelif sumuk deformasiyalarina (ashagi etraflarda, diz ve baldir oynaginda eyilmelere, onurga sutununda kifoz, skolioza ve s.) sebeb olur.

- D vitamini catishmazligi 1-3 ayliq ushaqlarda oyaniqligin artmasi ile ozunu gosterir: ushaq aglayir, narahat olur, her sesden diksinir, pis yatir, cox terleyir; bashini balisha surtmekden ense nahiyesinde tuku tokulur; daha sonra lengime prosesi ustunluk teshkil edir. Eyni zamanda, bele ushaqlarda ezele zeifliyi ustunluk teshkil edir. Bundan bashqa, D vitamini immunmodulyator tesir gosterir. Ona gore de raxit vaxtinda profilaktika ve mualice olunmazsa neinki sumuk eyriliklerine, hem de daxili orqanlarin xesteliyine, anemiyaya, tez-tez xestelenmeye sebeb olur.

Butun bunlarin qarshisini almaq ucun vaxtinda raxitin profilaktikasi ve mualicesi aparilmalidir:

Profilaktika dogusha qeder ve dogushdan sonra aparilir, qeyri-spesifik ve spesifik olur. Dogusha qeder qeyri-spesifik profilaktika hamile qadinlarda aparilmalidir. Hamile qadin gunduzler temiz havada olmali, tam deyerli, keyfiyyetli, zulali maddeler, vitaminler, kalsium, fosfor ve bashqa mikroelementlerle zengin qida ile qidalanmali, toksikozu ve her hansi bir xesteliyi olduqda mualice olunmalidir. Lazim olduqda spesifik mualice de almalidir.

Dogulduqdan sonra ushaga duzgun qulluq ve rejim, o cumleden, gunduzler aciq havada cox olmaq, gunesh vannalari qebul etmek, vaxtinda korreksiya olunan tebii qidalanma ve raxitin spesifik profilaktikasi (yeni D vitamininin teyini) aparilmalidir.

Onu da qeyd edim ki, bu gun ushaqlardan danishdiq. Amma boyukler ve yashlilarda da D vitamininin catishmazligi muxtelif problemlerin yaranmasina getirib cixarir.

Ona gore her bir kes qanda D vitamininin seviyyesini yoxlatmali ve muvafiq mualice almalidir. Yadda saxlamaliyiq ki, en yaxshi mualice profilaktikadir!

Meqale Bioloji tebabet klinikasi terefinden teqdim olunub

(Anarim.Az - in Qadin Dunyasi Bolumu)