İnsultun profilaktikasi- Anarim.Az

Anarim.Az- in Tibbi Melumat Bolmesi: İnsultun profilaktikasi Etrafli Sinir sistemi / 04.05.2011 / Baxish: 10272 1. Yuksek arterial tezyiq insultun esas sebebi oldugu ucun onu nezaretde saxlayin. İstenilen yashda tezyiqinizin 140/90-dan yuxari qalxmasi hallari olursa, hekim-terapevte ve ya kardioloqa muraciet edin. Size “hipertoniya xesteliyi” diaqnozu qoyularsa, teyin edilen mualice, pehriz ve rejime ciddi riayet edin. Mutemadi olaraq arterial tezyiqinizi olcun – mualice effektli olmazsa, bu haqda hekime melumat verin! Mutemadi olaraq kardioloqun ve nevropatoloqun qebullarina gelmeyi unutmayin. Ekser hallarda hipertoniya xesteliyi omurluk diaqnozdur, lakin tezyiqi nezaretde ve normal seviyyede saxlamaqla insult ve bir sira diger fesadlarin riskini xeyli azaltmish olursunuz. Unutmayin, yuksek tezyiqe bigane olmaq ve hipertoniya xesteliyini mualice etmemek cox tehlukelidir! 2. Siqaret cekmek insult ehtimalini iki defe artirir. Siqaret cekmeyi hetta terqiddikden 5 il sonra da insult riski yuksek olaraq qalir. Odur ki, bu zererli verdishi ele bu gun terqidin! 3. Alkoholun vurdugu ziyanlarin uzun siyahisinda insult da movcuddur. Alkoholun az miqdari bele zererlidir, miqdar artdiqca ise tehluke de artir. 4. En azi ilde bir defe qanda xolesterin seviyyesini yoxladin. Normal seviyye - 5,0 mmol/l (ve ya 190 mq/dl). Xolesterin seviyyesi bundan artiq olarsa, hekimle meslehetleshin. 5. Shekerli diabet daha bir risk faktorudur. Qanda sheker seviyyesine nezaret edin, hekimin teyin etdiyi dermanlari vaxtinda qebul edin ve pehrize riayet edin. 6. Urek-damar xesteliklerinin mualicesi ile ciddi meshgul olun, eger Sizde bu xestelikler yoxdursa – saglam heyat terzi ve profilaktik tedbirlere riayet etmekle onlarin emele gelmesinin qarshisini alin. 7.Piylenme insultun yaxin “dostudur”. Artiq cekinizi azaltmaga calishin – yagli ve duzlu yemekleri meyve ve terevezle evez edin. Zulala telebati yagsiz sud mehsullari, baliq ve toyuq eti ile odeyin. Vitamin S ile zengin olan ve buna gore de cox xeyirli olan sitrus meyvelerinden, ciyelekden, biberden bollu istifade etmeyi unutmayin. 8. Fiziki fealliq insultun “dushmenidir” – qan dovraninin yaxshilashmasi, qanin laxtalanma gostericilerinin optimallashmasi, xolesterin seviyyesinin ashagi dushmesi insultun ehtimalini azaldir. Yashiniza ve sehhetinize uygun olan fiziki gerginlik secin: uzguculuk, qacish, tennis, fitness ve ya sadece temiz havada gezinti (gunde 1 saatdan az olmayaraq). 9. Fiziki fealliqla yanashi zehninizi de calishdirin: kitab oxuyun, yeni dil oyrenin ve ya sadece krossvord hell edin. 10. Streslerden uzaq olmaga calishin. Qorxu, qezeb, tehluke ve diger heyacanli veziyyetlerde qana adrenalin, kortizol ve s. aktiv maddeler - “stres hormonlari” ifraz olunur ve neticede urek feallashir, arterial tezyiq ve teneffus hereketlerinin sayi artir – orqanizm fiziki gerginliye, hucuma ve ya mudafieye hazirlashir. Lakin muasir insan bu veziyyetde oz daxiline qapanir, “icini yeyir”, heyacanini siqaret ve icki ile “sondurur”. Bu halda ise istifade olunmayan aktiv maddeler orqanizmin eleyhine ishleyir. Cixish yolu kimi ise yene de fiziki fealligi teklif edirik - nece deyerler, stresden qacaraq uzaqlashin. 11. Qeyd etdiyimiz kimi, insultun inkishafi beyin qan dovraninin pozulmasi ile six baglidir. Bash gicellenme, hereket koordinasiyasinda cetinlik, zeyiflik, etraflarda keyleshme ve ya tez-tez tekrar olunan bash agrisi hiss etseniz, vaxt itirmeden hekim-nevroloqla elaqe saxlayin. Hipertoniya, shekerli diabet, piylenme, insulta irsi meyillilik olan shexslere ilde 1 defe xususi tibbi avadanliqlardan istifade etmekle bash beyin damarlarini muayine etmeyi meslehet goruruk. Optimal muayine planini secmeyi ve muayinelerin neticelerini qiymetlendirmeyi ise ixtisasli hekim-nevroloqa hevale edin. Anarim.Az