Follikulometriya ne demekdir?- Anarim.Az

Anarim.Az- in Tibbi Melumat Bolmesi: Follikulometriya ne demekdir? Etrafli Sonsuzluq ve onun mualicesi / 11.07.2014 / Baxish: 57902 Hamileliyin bash tutmasi ucun qadinin yumurtaliqlarinda ovulyasiya (yumurta huceyresinin yumurtaliqdan cixmasi) prosesi bash vermelidir. Her menstrual dovrde adeten 1 dominant follikul yetishir (nadir hallarda 2, 3) ve ovulyasiya olunur. Ovulyasiya bash tutmadiqda hamilelik mumkun deyil. Bezi qadinlar dushunur ki, ovulyasiya menstrual dovrunun 14-cu gunu bash verir. Bu sehv fikirdir. Menstrual dovrunun uzunlugundan asili olaraq ovulyasiya dovrun 12-ci gununde (26 gunluk menstrual dovrde), 16-ci gununde (30 gunluk govrde) ve s. bash vere biler. Lakin bu da deqiq tarix deyil. Hetta menstrual dovru muntezem olan qadinlarda (menstruasiyalar her defe mueyen muddetden sonra tekrar olunur - 26 gunden bir, 28 gunden bir ve s.) ovulyasiya muxtelif menstrual dovrlerde eyni gunde bash vermeye biler - daha tez ve ya daha gec bash vere biler. Saglam ve sonsuzluq problemi olmayan qadinlar bir cox hallarda ovulyasiya haqqinda dushunmur. Lakin sonsuzluqdan eziyyet ceken qadinlar ucun ovulyasiya gununun deqiq teyin edilmesi cox vacib bir meseledir. Mehz bu sebebden sonsuzlugun mualicesi zamani qadinlarin ekseriyyetine follikulometriya muayinesi teyin olunur. Follikulometriya follikulun yetishmesinin monitorinqidir (nezaret). Monitorinq USM komeyi ile heyata kecirilir. Follikulometriya ovulyasiyanin bash tutub-tutmamasini teyin etmek ucun en deqiq usuldur. Diger usullar (ovulyasiya testleri, bazal heraretin olculmesi) bele deqiq netice vermir. Follikulometriya bu kimi hallarda qadina teyin olunur: - ovulyasiyanin bash tutub-tutmamasini teyin etmek ucun; - menstrual dovrunun merhelesini teyin etmek ucun; - ovulyasiyanin gununu teyin etmek ucun; - yumurtaliqlarin funksiyasina kontrol etmek ucun; - suni mayalanma prosedurdan evvel; - sonsuzlugun diaqnostikasi zamani; - qadin terefinden qebul olunan hormonal preparatlarin yumurtaliqlara olan tesirini kontrol etmek ucun; - menstrual dovrunun pozulmasinin sebebini teyin etmek ucun. Follikulometriya qadindan deqiqlik ve mesuliyyet, hekimden ise yuksek peshekarliq ve tecrube teleb eden bir muayinedir. Follikulometriya bir nece gun erzinde aparilir. Daha yaxshi olardi ki, qadina her defe eyni mutexessis ve eyni avadanliqda baxsin. Birinci USM muayinesi adeten menstrual dovrunun 8-ci-10-cu gununde (menstrual dovrunun muddetinden asili olaraq) ginekoloq terefinden teyin olunur. Daha sonra muayine 2-3 gunden bir (bunu qadina nezaret eden ginekoloq teyin edir) ovulyasiya bash verene kimi aparilir. Eger ovulyasiya her hansi sebeblere gore bash tutmazsa, muayineler menstruasiya gunune kimi aparilir. Follikulometriya muayinesi qadindan hec bir xususi hazirliq teleb etmir. Muayineden 2 saat evvel 0,5 l maye qebul etmek lazimdir ki, sidik kisesi dolsun (cinsi elaqeleri olmayan qiz ushaqlari ucun). Qadinlarda muayine transvaqinal usulu ile (ushaqliq yolundan) aparilir ve bu halda maye qebul etmek ehtiyac deyil. Bu halda muayineden bir gun evvel bagirsaqlarda kope sebeb olan qidalari ve mayeleri qebul etmeyin, muayine gunu bagirsaqlari imale ve ya shamla temizlemek olar. Follikulometriyanin neticelerine ginekoloq daim nezaret etmelidir ki, lazim olduqda qadina mueyyen mualice teyin olunsun. Adeten follikulometriyanin ilk gununde yumurtaliqlarda 1-2 follikul (bezen daha cox) izlenilir. Follikullarin en irisinin olcusu 12-15 mm olur. Bu follikul "dominant follikul" adlandirilir. Her gun dominant follikulun olculeri 2-3 mm artir. Ovulyasiya gunu follikulun olcusu 25 mm kimi ola biler. Ovulyasiya anina yaxin endometriumun (ushaqligin daxili qati) qalinligi 10-12 mm olur. Boyumush dominant follikul LH (lyuteyinleshdirici hormon) ve FSH (follikul stimullashdirici hormon) tesiri neticesinde yumurtaligin qishasini yirtir ve yumurta huceyresi qarin boshluguna cixir. Duqlasda follukulyar maye yigilir. Ovulyasiya olunmush follikulun yerinde sari cisim izlenilir. Menstrual dovrunun 15-18-ci gunlerinde sari cisim yaxshi gorunur. Menstruasiya gunune kimi sari cisim her gun kicilir. Menstruasiyaya yaxin sari cisim, demek olar, gorunmur ve ya tam yox olur. Hamilelik bash verdikde ise sari cisim saxlanilir ve hamileliyin saxlanmasina komek edir. Follikulometriyanin neticelerine gore ovulyasiya bu halda bash vermish sayila biler: - yetishmish follikulun olculeri 18-24 mm; - dominant follikul yox olub, - follikulun yerinde sari cisim izlenilir, - duqlasda (ushaqligin arxasinda olan boshluq) serbest maye izlenilir. Ovulyasiya bezi sebeblere gore bash tutmaya biler. Bezi hallarda dominant follikul ovulyasiya ucun lazim olan olculere kimi boyumur, diger hallarda dominant follikul ovulyasiya olunmur ve follikulyar kistaya cevrilir. Ekser hallarda bunlarin sebebi qadinda olan hormonal pozulmalardir. Hetta saglam qadinlarda ovulyasiya her menstrual dovrunde bash tutmaya biler. Cavan qadinlarda 1 ilde 1-2 menstrual dovr anovulyator (ovulyasiyasiz) ola biler. Qadinin yashi artdiqca anovulyator menstrual dovrlerin sayi da coxalir. Bu sebebden qadinda bu menstrual dovrunde ovulyasiya bash tutmadiqda, novbeti menstrual dovrunde (bezen 2-3 dovrde) ona yeniden follikulometriya muayinesi teyin olunmalidir. Yalniz bu halda deqiq netice almaq mumkundur. Eger qadinda 2 ardicil menstrual dovr erzinde ovulyasiya bash tutmazsa, bu o demekdir ki, qadinda buna sebeb olan her hansi pozulma var. Bu halda qadina elave muayine ve analizler teyin olunur. Menbe: www.medica-mente.ru Anarim.Az