Bu gun merhum aktyor Semender Rzayevin ad gunudur.

Semender Rzayev 1945-ci ilde Agsuda dunyaya gelib. İncesenet İnstitutunda Rza Tehmasibin mektebinden ders alib, Sumqayit Teatrinda calishib. Amma omrunun, yaradiciliginin en yaddaqalan illerini Akademik Dram Teatrinda kecirib.

Semender Rzayevin yaradiciliq yolu coxshaxelidir. Burada teatr da var, kino da, radio da, televiziya da.

Semenderin sesindeki shirinlik de bu munasibetlere bashqa bir dogmaliq getirirdi. Semender Rzayev kinoda dublyaj senetinin korifeylerinden idi. O, kinostudiyanin dublyaj sexinde, demek olar ki, gunlerle filmlere sesini yazdirardi. Semenderin sesi, danishigi bir orkestrin ifa etdiyi simfoniyaya beraber idi. Ne qeder ahengli, ne qeder ureye yatimli danishardi.

Semender Rzayeve hetta epizodik rollar teklif olunanda bele, memnuniyyetle razilashirdi. Deyirdi ki, "kicik acarla da boyuk qapilar acmaq olur". Ele ki, sehnede bu boyuk senetkarin sesi eshidilirdi, butun zal heyrete gelirdi. Bezen onun kicik rollari bash qehremanlari bele kolgede qoyurdu.

"Heyatin dibinde", "Hamlet", "Yagishdan sonra", "Sen yanmasan", "Cehizsiz qiz", "Qeribe oglan", "Deli yigincagi..." Bunlar Semenderin teatrda oynadigi tamashalarin cuzi bir hissesidir. Amma onlarin her birine Semenderin yuxusuz geceleri, gergin yaradiciliq axtarishlari, bezen ise hedsiz esebleri serf olunmushdu.

Semender Rzayev yaradici senetkar idi. O hec vaxt pyese dogma kimi baxmazdi. Ozu obraz ucun shtrixler axtarirdi. Rejissorlari da bu "ixtiralar"in serfeli olduguna inandira bilirdi.

Kinoya Semenderin hansi rolla bashladigini demek cetindir. Amma onun senet dostu, xalq artisti Yashar Nuri deyir ki, ilk filmi haqqinda bir ozu bilirdi, bir de men... "Ushaqligin son gecesi" filminin lap evvelinde kucede gezen iki milis ishcisinden biri Semender idi. Amma sonralar o, kinoda da oz sozunu dedi. Dogrudur, onun aktyorluq potensiali kinomuzda yeterince istifade olunmasa da, bir sira yaddaqalan obrazlari – Semenderli anlari kino tariximize kocurub. "Carvadarlarin izi ile" filminde Semender ele Semenderi oynayirdi. Bu filmin esasinda İlyas Efendiyevin "Korpusalanlar" eseri durur. Semender filmin cox da boyuk olmayan suretlerinden biridir. Amma nezere carpan, yadda qalan obrazdir. "Nesimi"de ise rejissor Hesen Seyidbeyli ona Shirvanshah İbrahimin rolunu tapshirmishdi. Bu, aktyor ucun boyuk mesuliyyet idi. Dogrudan da, Azerbaycanin tarixinde danilmaz xidmetleri olan Shirvanshah İbrahimi ekranda yaratmaq aktyordan esl menada yuksek senetkarliq teleb edirdi. Film ekrana cixanda coxlari teeccub hissi kecirdi. Semender obrazi ele ozununkuleshdirmishdi ki, qarshinda tarixi shexsiyyet İbrahim shahin dayandigina semimilikle inanirsan.

Semender Rzayev cox vaxt filmlerden imtina edirdi. Cunki cox meshgul idi. Teatrda ishleyirdi. Televiziya filmlerinde, tamashalarinda oynayirdi, "Bulaq" verilishinin ise daimi aparicilarindan idi. Shakir Shekerovic ("Evleri kondelen yar") her defe televiziya ekraninda gorunende qelbimizde sevinc dolu bir dunya yaranir. Bazar gunu axshamlar eve telesirdik ki, "Bulaq" verilishinde bu boyuk senetkarin bulaq kimi temiz ve sheffaf sesini dinleyek.

Ve gunlerin birinde "Heyatin dibinde" tamashasina xeste veziyyetde gelmishdi. Xestexanada idi. Buna baxmayaraq, perestishkarlarini nigaran qoymaq istememishdi. Hemin axsham Semender teatrda en agir ve en cetin gununu yashayirdi. Bu soyuq sehnede xeste aktyorun son oyunu idi.

S.Rzayev 27 mart 1986-ci ilde Baki sheherinde vefat edib. Yasamal qebiristanliginda defn olunub.

Telegramda izleyin

instagramda izleyin