Pandemiya erzaqliq bugdanin qiymetinin artimina sebeb olub - Son Xeberler 2022

Pandemiya erzaqliq bugdanin qiymetinin artimina sebeb olub

Dunya iqtisadiyyatinda COVİD-19 pandemiyasi ile bagli yaranan qeyri-mueyyenlikler, techizat zencirlerine mutemadi tezyiqlerin olmasi, bir sira iqlim deyishikliklerinin bash vermesi, logistika xerclerinin coxalmasi bir sira erzaq mehsullarinin, o cumleden erzaqliq bugdanin qiymetlerinde artimin yaranmasina sebeb olur.

Anarim.Az Report istinaden dunya bazarlarinda erzaqliq bugdanin qiymetinde mushahide olunan davamli artima tesir eden esas amilleri diqqete catdirir.

Tebii ki, son iller qiymet artimi kimi menfi tendensiyalarin yaranma sebeblerinden danisharken ilk once COVİD-19 pandemiyasinin dunya iqtisadiyyatinda yaratdigi qeyri-mueyyenlikleri qeyd etmek lazimdir. Bununla yanashi, mueyyen ekoloji faktorlar, yukdashima xerclerinin artmasi da qiymet artimina tesir eden amillerdendir.

Diger terefden esas ixracatci olkelerden olan Rusiyada oten ilin fevralindan bashlayaraq ixrac tariflerinin tetbiq edilmesi erzaqliq bugdanin daha baha qiymetle tedaruk olunmasina getirib cixarir. Bele ki, kecen ilin dekabrinda Rusiyada 1 ton erzaqliq bugdanin orta ayliq ixrac qiymeti 338 dollar olub ve bu, 2019-cu ilin dekabr ayi ile muqayisede 58,7 faiz, 2020-ci ilin dekabri ile muqayisede ise 33,1 faiz coxdur.

Eyni zamanda, Dunya Bankinin melumatina esasen, 2021-ci ilin noyabr ayinda erzaqliq bugdanin 1 tonunun qiymeti 334 ABSh dollari olub ki, bu, 2019-cu ilin noyabr ayi ile muqayisede 49,8 faiz, 2020-ci ilin dekabr ayi ile muqayisede 35,2 faiz yuksekdir.

Azerbaycana erzaqliq bugdanin esasen Rusiyadan idxal edilmesi ve bu olkede bash veren qiymet artimi olkemize de tesirsiz otushmur. Lakin erzaqliq bugdanin qiymetinde bash veren artimin Azerbaycanda neqativ tesirlerini minimuma endirmek ucun dovlet terefinden bir sira muhum tedbirler gorulub. 2020-ci ilin martindan bashlayaraq 12 ay erzinde erzaqliq bugdanin olke uzre ehtiyatlarinin yaradilmasi meqsedile erzaqliq bugda techizatcilarina ayrilmish 58,2 milyon manat kreditler uzre hesablanmish faizlere 6,2 milyon manat subsidiya ayrilib. Erzaqliq bugda techizatcilarina hesablanan faizlere subsidiya verilmesi muddetinin 12 aydan 24 ayadek uzadilmasi ve qeyd edilen dovr ucun kreditler uzre hesablanmish faizlere elave 7,3 milyon manat maliyyeleshme ayrilmasinin planlashdirilmasi da dovlet terefinden gorulen tedbirlere bariz numunedir.

Hemcinin qiymet artiminin qarshisini almaq meqsedile dovlet terefinden il erzinde un idxalcilarina ve istehsalcilarina boyuk destek gosterilib. Bugdanin idxali ve satishinin, bugda ununun ve coreyin istehsali ve satishinin EDV-den azad edilmesi muddetinin 2024-cu ilin yanvarin 1-dek uzadilib, erzaqliq bugda ve un ixracinin qarshisinin alinmasi ucun bu il mayin 1-dek un ve erzaqliq bugdanin ixracina 1 ton ucun 200 ABSh dollari rusum mueyyen edilib. Oten il fevralin 1-den sentyabrin 1-dek olan dovrde un istehsalcilarina satilan unun her tonuna gore 35 manat mebleginde, sentyabrin 1-den dekabrin 31-dek olan dovr ucun idxal olunan erzaqliq bugdanin hecminde en yuksek paya malik olan 3-cu sinif erzaqliq bugdanin orta ayliq idxal qiymeti esasinda yeni mexanizmle hesablanmaqla subsidiya odenilib. Bu muddet erzinde 37 sahibkarliq subyektinden 333 muraciet daxil olub ve 2021-ci il fevralin 1-den noyabrin 1-dek un istehsalcilarina subsidiya sheklinde 35,7 milyon manat vesait odenilib. İlin sonunadek elave olaraq 39 milyon manatadek vesaitin odenilmesi de proqnozlashdirilir.

Erzaqliq bugdanin hazirki idxal qiymetini (Rusiya Federasiyasinda erzaqliq bugdanin orta ayliq ixrac qiymeti 338 ABSh dollari) nezere alaraq daxili bazar qiymetleri bele proqnozlashdirilib: 50 kiloqramliq 1 kise unun topdansatish qiymeti 35,9 manat, 500 qramliq enenevi (dairevi) coreyin perakende satish qiymeti 50 qepik, 650 qramliq enenevi coreyin perakende satish qiymeti 65 qepik nezerde tutulur. Bu reqemleri yaxin cografi olkelerdeki un ve coreyin qiymetleri ile muqayise etdikde Azerbaycanda coreyin qiymetinin daha ucuz olduguna shahid olariq. Bele ki, Azerbaycanda 500 qramliq coreyin qiymeti 50 qepik oldugu halda, Gurcustanda minimum 57 qepik, maksimum 66 qepik, Rusiyada 1 manat, Ukraynada minimum 1 manat 26 qepik, maksimum 1 manat 46 qepik, Qazaxistanda minimum 51 qepik, maksimum 55 qepik, Ermenistanda ise 81 qepikdir.




Anarim.Az Telegramda izleyin instagramda izleyin
Son Xeberler


Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023