Anarim.Az aktyor Ferda Aminin lent.az musahibesini teqdim edir.

- Rusiya seferinden bashlayaq. Nece kecdi? Teessuratlariniz nece oldu?

- Vallah, teessuratlarim cox yaxshidir, sadece bunun bizim olke mediasinda ishiqlandirilmamasi ile bagli naraziligim var. Shou ve medeniyyet yazarlarina erkyana bir qinagim odur ki, men ora Azerbaycanli soydashlarimiz ucun getmishdim, ona gore de bu, en azindan, xeber kimi, hadise kimi ishiqlandirilmali idi. Amma hec bir saytda, onlarin sosial shebeke uzerindeki sehifelerinde hec ne yayimlanmadi. Ve bundan sonra da artiq onlardan destek gozlemeyecem, ona gore yox ki, kusmushem, yox, sadece, gorunur, bele lazimdir.

Mene esas toxunan odur ki, bu boyda ish qaldi bir qiraqda, amma "Cimnazla yataqda" verilishine getmeyim daha cox paylashildi, daha cox muzakire olundu. Hetta ele jurnalistler vardi ki, verilishe baxmadan adi adamlar kimi davrandilar. Meselen, bir xanim jurnalist o erefelerde zeng vurmushdu, sozugeden movzunu sorushurdu. Melum oldu ki, bu adam hec verilishe baxmayib. Men ona izah eledim ki, verilishe baxmaq, ona uygun davranmaq lazimdir. Men o saytin adini birinci defe idi ki eshidirdim, yeni, bir nov, furset qovanlardan idi.

- Verilish haqqinda men de yazmishdim. Ve mene de maraqli idi ki, o verilishe Ferda Amin niye getmishdi?

- Siz baxmishdiniz verilishe?

- Beli, baxmishdim. Amma oture-oture, tam izlemeye sebrim catmadi.

- O verilishe mediani ve sirf o movzulara koklenen gencleri protest etmek ucun getmishdim. Bayaq dediyim xanim jurnaliste de bunu irad tutdum. Sehneye yataqdan gelmemishem, ezizim. 25 ildir ki, sehnedeyem. O qeder shuurum yoxdur ki, hara getdiyimi bilmeyim?

- Bes protest lazimi effekti verdi?

- Elbette, verdi. Menim onlara ve suallarina verdiyim cavablara hec reaksiya bele vere bilmediler, susqunluq, durgunluq yarandi. Bu da ele netice demekdir.

- Niye Ferdanin Rusiya konserti ishiqlandirilmadi? Yeni shexsen sizin fikriniz nedir?

- Vallah, bilmirem. Son vaxtlar cox berbad bir istiqametde gedirik, hansi ki bunun sonu ucurumdur. Kim ne geldi, nece geldi yazir, pozur, gundeme gelir, gundemi idare edir. Lazimi ve ishiqlandirilmasi gereken movzular qalir bir qiraqda. Bunun qarshisini men tekbashina ala bilmerem. İsteyirem ki, jurnalistler bu movzuda nelerse etsin.

Yeni, bir nov, yigishib hell yolu tapmaq lazimdir, qardashim. Qelemler birleshdirilmelidir, beyinler birleshdirilmelidir. Biz Rusiyaya, Turkiyeye baxanda ehali ve erazi baximindan kicik bir olkeyik. Bu baximdan, cehd elemek, mudaxile elemek ve effekti gormek olar.

- Hal-hazirda ne kimi planlar var?

- Planlar coxdur. Davamli olaraq oz sehifemde paylashiram, meselen, 8 iyulda Bakida mohteshem bir konsert verdim. Ve teessuf ki, onun bele ishiqlandirilmasini gormedim. Bilirem ki, jurnalistler sehifemi izleyir, amma o haqda yazmaga gelince susurlar. Turkiyeden bele meni jurnalistler izleyir. Bilirsen, ezizim, jurnalistin senetcini, onun qazancini qisqanmasi biabirciliqdir.

- Konsert nece kecdi? Anonslarda tamamile yeni yumor meselesi var idi. Reaksiya nece idi?

- Cox mohteshem. Azerbaycan "stand up"ini calishiram ki, 10 il qabaga atim. Dushunurem ki, bu konsertde onu hiss eletdire bilmishem. 25 ildir, bu ishdeyem, 25 ildir, sirf bir noqteye baxiram, sirf bir ish ucun calishiram. Bu deqiqe kiraye qaliram, ezizim. İstesem, bashqa biznesle meshgul olardim da. İstemirem, bu ishi sevirem. "Stand up"larimda ata-ogul munasibeti, ushaga shexsiyyet kimi yanashma movzulari, ana-ogul baglari, onlarin fesadlari da var. Amma yazilarda bu movzular yox, yataq movzulari daha cox maraqli olur. Yumorumun alt qati, alt menasi var. Baxmaq lazimdir, gormek lazimdir. Ve vicdanla qenaete gelmek lazimdir. Meselen, gelib baxir, deyir, Ferda "Selfinaz"da cox aciq danishib. Amma hemin adam ondan acigina baxmaq ucun Baki Konqres zalinda novbeye durmushdu.

Oz senetcine qiymet vermelisen, onu qorumalisan. Bir defe Cem Yilmazdan alish-verish merkezinde nese sorushurlar, o da yolustu nese bir cavab verir. Onu mediada bilirsen ne formada verdiler? Bashliq bele idi: Cem Yilmaz bizi yine kahkahalalara bogdu. Amma bizde? O boyda konsert verirsen, bir nefer o haqda nese yazmir.

Ferda gece-gunduz yazir-pozur, pulsuz konsertler verir, bu boyda ishler gorur ve s. O jurnalistler bunlari gormur? Gormeli deyil? Hamimiz Azerbaycan ucun calishiriq. Biz ozumuz-ozumuzu qorumaliyiq? Biz bir-birimizi kusdursek, ne olacaq? Men kusum, Mushfiq, Elmeddin kussun, Tahir, Cabir kussun, Rafael, Coshqun kussun, bes sonra? Var bu axinin davami? Kimler gelecek? Kimler davam etdirecek?

- Son zamanlar Tiktok uzerinden populyarlashanlar var.

- Bu da ayri bir beladir. Bizim nesil internetden, Tiktokdan cixmayib, ezizim. Bizi eziyyetlerimiz ve zaman yetishdirib. O platforma bir gun baglansa, vessalam. Bitdi. Noqte. Ve onlar xalqa nese vermir, vere bilmez. Cunki o tecrube yoxdur, onlar bizler kimi yetishmeyib ve yetishe de bilmez. Ona gore, vallah, adlarini cekdiyim adamlari qorumaq lazimdir, yazmaq, ishiqlandirmaq lazimdir.

Bu gun sehneden cekilsem, hec ne itirmirem. Ozume gore ayri ixtisasim da var. Amma axi o boyda eziyyetler cekmishem. Bu adi qazanana qeder cox calishmisham.

Movzu senet yox, bashqa olanda derhal coshurlar, yazirlar. Shexsi heyatimin muzakiresinde bele ne qeder edaletsiz yazilar gordum. Bu qeder qelemin icinden 3 dene 5 dene qelem cixmadi ki, haqli, edaletli bir fikri qoysun ortaya? Cixmadi. Buna teessuf edirem.

- Azerbaycan "stand up"inda Ferda ozunu harada gorur?

- Azerbaycan "stand up"ini birce-birce horduyum ucun men ozumden o terefi gormurem. Aktyorluq ve digerleri bir yana, onlar oz yerinde, amma "stand up" Azerbaycana menimle gelib. Kimlerse bu gun menden behrelenib "stand up" edirse, ne vaxtsa kimden behrelendiyini diline getirecek, getirmelidir. Cunki, en azindan, vicdan meselesi burada rol oynamalidir.

- Bes Telman Adigozelov, Qorxmaz Elili ve diger o nesillerin etdikleri "stand up" deyildi?

- O, monoloq formatidir, ezizim. Rusiyadan gelme bashqa sheydir, ABSh-dan sirf "stand up" formasinda gelme bashqa. Saatlarla hadiseleri danishirsansa, bu, artiq "stand up"dur. Monoloq her hansisa bir movzuya 10-15 deqiqelik munasibetdir.

- "Stand up Baku" ve diger bu tipli layiheler var. Ferdanin o layihelerde gorduyu, beyendiyi kimler var?

- Catishmayan cox sheyleri var. Deyecekler ki, paxilliq edir, amma, vallah, semimi deyirem. Bilirsen, milyonu, milyardi olan biri adi bir shirket quran adami qisqana bilmez. "Stand up"da qazandiqlarini nezerde tuturam. Duzdu, milyardimiz yoxdur, amma, inshallah, bir gun, en azindan, Cem Yilmaz kimi milyoncu olariq (gulur). O dediyin layihede ve digerlerinde ele adamlar var ki, vallah, umumiyyetle "stand up"i arashdirmayiblar. Onun ne oldugunu bilmirler. Amma sehneye cixirlar. Men tekce Cem Yilmazi arashdirmamisham, men bayaq da dediyim kimi bu seviyyeye catana qeder her bir detali hormushem. Menim omrum gedib buna.

- Yaxshi, bes adamlar neye gulur? Orada edilen curuk zarafatlar, qiz movzulari ve digerleri adamlari niye celb edir?

- Bir gun gedin oturun, baxin ve netice cixarin.

- Hec istemirem.

- Yox, verdiyiniz suala cavab tapmaq ucun gedin. Yeni bu sual eledir ki, cavabi ordadir. Duzdur, arada gulmelileri de olur. Ora cixan adam da zarafatina guvenib cixir. Layihe rehberleri var, tamashaci kimi ona el calib reytinq qazandiran var ve s. Bunlar da shertdir.


Etrafli

- Ferdani, Mushfiqi, Elmeddini "Tek sebir" layihesinden tanimishiq. Maraqlidir, Ferda bu gunu ucun "Tek sebir"e ne derecede ozunu borclu sayir?

- Butunlukle! Bu birmenalidir. Men layihe rehberi Hesen Eliyeve buradan bir daha teshekkur edirem. Eyni zamanda, sonradan tanidigim ssenarist Memmedaga Memmedov var idi, ona da hemcinin. Bu teshekkur meselesini her zaman, her yerde demishem, bu mene indi catmayib. Men Ferda olandan bunu derk edirem, ede bilirem. Allah birini ucaltmaq isteyende ona bashqa birini komekci kimi gonderir. Bu adamlar menim ucun yukselish oldular, elimden tutdular. 6 il gece-gunduz ev ucun ayrica, sehne ucun ayrica calishmisham.

- Yeni bunlar "Tek sebir"e qeder kimi olanlardir, he?

- Beli. Ona kimi komanda olaraq bir nece cempionlugum var idi ve Hesen juri kimi ishtirak etdiyi bir yarishmada meni, Elmeddini gordu ve goturdu. Ondan sonra kilid monoloqlarim - "Xaric", "Eshyalar" ve "Terrorist" monoloqlari bir gecede meni meshhur eledi. Ona gore de bir daha onlara teshekkur edirem, hetta o layihede emeyi olan ishiqcidan tutmush, operatoruna kimi her birine minnetdaram.

- Hazirda onlarla munasibet var?

- Var, Hesenle elaqemiz var, xaricde yashayir. Memmedaga ise umumiyyetle bu sektordan uzaqlashib. "Tekcene"den sonra Hesen xaricden zeng edib tebrik de eledi, amma bayaq da dediyim kimi, burada her kes susdu.

- Turk yumorunun Azerbaycan yumoruna tesiri meselesinden danishaq. Meselen, Ferdanin "stand up"inda Cem Yilmazin tesiri ve eyni zamanda, Turkiye komedik dushuncesinin Azerbaycan komedik dushuncesine tesiri var. Bu proses ne vaxta kimi davam edecek?

- Burada pis ne var ki? Turkiye yaradici sahede cox inkishaf edib. Onlardan neyise goturmek pis shey deyil axi. Turkiyede cekilen dram filmleri onlarla olkeye satilir, "Netflix"e serial satirlar. Bizim onlardan behrelenmeyimizin neyi pisdir?

- Tesir ve behrelenmek bashqa sheydir, "kopyalamaq" bashqa? Meselen, "Xoxan"in eynisi turklerde de var.

- Beli, "Kutsal damacana". Eynisi Amerikada da var. Turklere onlardan gelib, onlardan da bize. Burada qeribe ve pis nese yoxdur, ezizim. Esas odur ki, bunlarin fonunda hem de inkishaf olsun. O inkishaf da var.

Men son konsertimde bir zarafat eledim ki, Maykl Cekson vaxtinda 500 min dollara daldala gedende, biz Elmeddinle 300 manata Haciqabula qabaq-qabaga toya gedirdik. Sohbet muqayiseden gedir. Bizim turklerden, Amerikadan neyise goturmeyimiz inkishafa dogru getmeyimizdir, bu bizi qabaga atir.

Cem Yilmaz o vaxtlar 500-cu konsertini edende men Jazklubda ilk "stand up" riskimi, cixishimi edirdim. Bu gun men Cemle muqayise olunuramsa, bu meni xoshbext edir.

- Cem Yilmaz Ferda ucun kimdir?

- Adam dahidir. Senetcinin kumiri olmaz, dogrudur. Amma men ondan behrelenirem, bunu dana bilmerem, kecidlerine qeder her birini defelerle izlemishem, ondan ozum ucun nelerse goturmushem. Bunu demekden de cekinmirem. Amma 2003-den bura menim monoloqlarimdan, "stand up"larimdan, mimikalarima qeder menden goturenler var, gor hec bir defe adimi cekirlermi? Yox.

- Bir ara davamli shekilde filmlere cekildiniz. Bir nov, bir dalga kimi geldi. Ve naraziliqlar var idi ki, niye ancaq eyni simalari goruruk?

- O arada hami cekildi. Cekilmeyen adam qalmadi, vallah. Vayneri, blogeri bele filmle cekildi. Amma effekt vermediler, cekilene qeder danishirdilar ki, ancaq eyni simalar ve s. Cekildiler, effekt olmadi, susdular (gulur).

- Hazirda yeni film varmi?

- Planda var, eslinde. Ssenari de var artiq. Hekayesi hazirdir, inshallah, bashlananda xeber tutacaqsiniz.

- Yaxshi, bes Ferdaya gore en ugurlu filmi hansi olub?

- "İnterpapa", "Ogey ata" ve "Toy" menim ciyerimdir, yeni onlar yoxlugun icinde var elemek cehdlerimizdir. Ona gore onlarin yeri tamam bashqadir. Kommersiya filmlerinde ise "Xoxan", "Oglan evi", "Tehmin ve Zaur", mence, en ugurlularidir.

- Ferda, kitablarla aran necedir? Bir nece teqdimatda sizi gormushem. Maraqlidir, Ferda kimleri oxuyur?

- Daha cox ozunuinkishaf kitablari oxuyuram. Menim butun eqolarimi mehz kitablar yendi. Aile meselemle bagli butun media ustume gelende, az qala, intihar heddine, catmishdim, o situasiyalarda da meni mehz oxuduqlarim qurtardi. Movzunu cox iyrencleshdirdiler, uzerime cox gelindi, yerli-yersiz arashdirmalar ve s.

Bir daha emin oldum ki, insani boyuden teklikdir. Ve o vaxt tek qaldim, dushundum ki, bu qeder shey bashima ceza kimi gele bilmez. Allah bu qeder edaletsiz deyil. Dushundum ki, bashima gelenler sirf mene nelerise oyretmek ucundur. Mehz o zamanda ara vermeden kitab oxudum, o qeder ki, hetta gozlerim bele zeiflemishdi. Motivasiyanin yaranmasindan, inkishafina ve bu gunune qeder hamisini arashdirdim, kilid noqtelerini tapdim. Mence, onlar menim heyatimda esasli rol oynadilar.

- Ferda toylara gedir?

- Her toya yox. Ev sahibinin sozunun keserinden, meclisin ab-havasindan, adam sayinin coxlugu ve azligindan asilidir.

- "Komedixana" ile emekdashliginiz bitib. Umumiyyetle, ora Ferdaya ne verdi?

- Layihe 3 ildir, davam edir. Bax, meselen, o vaxt "Tek sebir" layihesi reytinq qazananda qezetler dayanmadan ondan yazirdi, sehife-sehife yazilar gedirdi. Gedib Qorxmaz Elilini bele danishdirmishdilar. Cunki bizi tenqid etmishdi, amma maraqlidir ki, sonra ozu hec ne ede bilmedi.

Amma "Komedixana" boyuk bir reaksiya alanda, danishilanda ondan yazan olmadi. Birinci ilinde artiq media "Komedixana"dan yazmali idi. Cunki ugurlu idi, alinmishdi. Amma yazilmadi.

Ora mene nostalgiya yashatdi, evvelki konsertleri xatirladim, evvelki layiheleri yadima saldim. İstenilen halda, menim ucun cox maraqli idi.

- Musahibe boyu bir xeyli gileyli danishdin. Son suali ona gore de serbest formada ixtiyarina verirem. Buyur.

- Tamashacilardan raziyam, her birine minnetdaram. Bizi buraya getiren onlardir, onlarin sevgisi ve alqishidir. Allah onlari var elesin.

Shou ve yaradici sahede olan jurnalistlere demek isteyirem ki, izlemeden, baxmadan ezmek olmaz, etmesinler bele. Ve en esasi, neytral movqe sergilesinler. Onsuz da qelem adami bele olmalidir, hansisa terefden cixish etmemelidir. Kortebii formada neyi nece geldi shumlamaq, baltalamaq olmaz. Ayibdir.

Eyni zamanda, senetci dostlarimiza seslenirem ki, fikirlerini aciqydin ifade elemekde serbest olsunlar, mediada kimler ne ve nece yazacaq deye qorxmasinlar. Vessalam!

Telegramda izleyin