Orucun tibbi faydalari nelerdir?

Xeberler / Maraqli / İslam / Saglamliq
10 Haziran 2017
1 629
0


Orucun tibbi faydalari nelerdir?
Orucun tibbi faydalari haqqinda elmi arashdirma

Bele bir arashdirma Pakistanda cixan “el-Muslimun” dergisinde “Orucun insan saglamligina musbet tesiri” bashligi altinda neshr olundu. Arashdirmani Dakar tibb fakultesinin iki muellimi qeleme almish, bashqa bir muellim ise nezerden kecirib analiz etmishdir. Hemin arashdimani oldugu kimi teqdim edirik:

Girish

Butun muselmanlar her il hicri-qemeri ilin doqquzuncu ayi olan Ramazanda oruc tuturlar. Bu ay erzinde dan yerinin agarmasindan (yeni guneshin dogmasina texminen bir saat yarim qalmish) gunesh
batana qeder muselmanlara yeyib-icmek qadagandir. Yalniz iftardan imsaka (obashdana) qederki muddet erzinde istedikleri kimi yeyib-ice bilerler. Oruc tutmaq on besh yashina girmish ve ya heddi-buluga catmish eqli ve fiziki cehetden saglam Muselman kishilere, on iki yashina girmish ve ya heddi-buluga catmish eqli ve fiziki cehetden saglam Muselman qadinlara ferzdir. Bununla yanashi, ayede de bildirildiyi kimi xesteler ve seferde olanlar oruc tutmaqla mukellef deyiller: “(Bu gunlerde) sizden xeste ve ya seferde olanlar tutmadigi gunler qeder bashqa gunlerde oruc tutmalidirlar.Oruc tutmaga taqeti olmayanlar ise (her gunun evezinde) bir yoxsulu doyduracaq qeder fidye vermelidirler. Her kes kunullu xeyir ish gorerse (hem oruc tutub, hem de fidye vererse), bu onun ucun daha yaxshi olar”.[1] Melum oldugu kimi, qemeri ili ile elaqedar olaraq ramazan ayi gunesh (miladi) teqviminde ilde-ile yerini deyishir. Yeni hicri-qemeri il miladi gunesh ilinden on bir gun tez gelir. ” Orucun muddeti bolge ve movsumlerden asili olaraq 12-19 saat arasinda deyishir. Buna gore de oruc tutanlar iftardan dan yeri agarana qeder (imsak vaxtina qeder) yeyib-ice biler.

“Orucun orqanizme tesiri” movzusu uzun illerdir, bir sira elmi muzakirelerin predmeti olmushdur. Bezi tedqiqatcilara gore, oruc insan orqanizmi ucun zererlidir. Bezilerine gore ise orucda sadece yemek vaxti deyishdiyine gore ve bele davam etdikce onun insan orqanizmine hec bir ziyani yoxdur. Bele ki, oruc tutmaq insan orqanizminin 24 saatliq umumi kalori ehtiyacini temin etmesine menfi tesir gostermir. Heqiqeten de, insan orqanizmi ramazan ayinda diger vaxtlara nisbeten daha cox zulal, nishasta ve shekerden istifade edir. Bu da gosterir ki, oruc tutanlar boyuk miqdarda kalori qebul edir.

Arashdirma

Tibbi arashdirmda on uc nefer konullu olaraq ishtirak edirdi. Onlarin ikisi alti ayliq hamile qadin idi. Burada esas meqsed orucun insan orqanizmine tesirini tesbit etmek idi. Muqayise etmek ucun hemin tecrube eynile ve eyni vaxtda oruc tutmayan bashqa bir konullu ishtirakci (27 yashli) uzerinde de aparildi. Bu tecrubelerde orucun vucudun kutlesine ve temperaturuna, nebze, tezyiqe, huceyrelerin maddeler mubadilesine, orqanizmin maye tarazligina tesiri arashdirildi. Eyni zamanda qan ve sidik analizi de gotruldu.

Tecrube

Tecrubede ishtirak edenlerin ucu qadin idi. Qadinlarin birinin 17, birinin 27, birinin de 40 yashi var idi. Tecrubede ishtirak eden kishiler ise 22-29 yashlarinda idi, yeni orta yash heddi 29.5. Orta yashli insanlardan secilen tecrube ishtirakcilarinin qebul etdiyi kalori miqdari 2500-3000 arasinda deyishirdi. Eyni zamanda onlar tamamile saglam insanlar idi. Ramazandan evvel bir hefte boyunca ishtirakcilarin uzvi gostericileri uzerinde lazimi tehliller aparildi. Burada esas meqsed neticeleri oruclu gunlerdeki uzvi gostericilerle tutushdurmaq ve muqayise aparmaq idi. Ramazandan bir hefte evvelki gunlerde umumi analizler seher yemeyinden evvel, Ramazan ayindaki analizler ise iftarda bir qurtum su icenden sonar gotruldu. Bu tecrubeler Ramazanin birinci, onuncu, axirinci gunlerinde ve Ramazandan bir ay kecdikden sonra tekrarlandi. Tecrubede en muasir ve deqiq metodlardan istifade olundu.

Tecrubenin neticeleri

1) Beden kutlesi: Orucun beden kutlesine etdiyi tesir ashagidaki cedvelde gosterilmishdir. Cedvelde ceki vahidi kimi “ritl”dan (texminen 410 qram) istifade olunmushdur.

a – Ramazandan evvelki gostericiler; b, c, d – Ramazanin birinci, onuncu ve sonuncu gununun gostericileri; e – Ramazandan bir ay sonraki gostericiler

Gostericilerden cixarilan neticeler: Oruc tutmayan tecrube ishtirakcisinin beden kutlesinde ciddi deyishiklik yoxdur. İkisi istisna olmaqla oruc tutan tecrube ishtirakcilarinin cekisi ramazan boyunca en cox yeddi ritl (2.87 kq) azalsa da, bir ishtirakcinin cekisi deyishmemish, Ramazandan evvelki veziyyetini qoruyub saxlamishdir. Hamile qadinin cekisi Ramazan boyunca dord ritl-a qeder yukselmishdi. Bundan bashqa, Ramazandan bir ay sonraki gostericilere gore, Ramazanda cekisi azalan ishtirakcilarin yarisi itirilen cekini berpa etmishdi.

2) Qan dovrani:Oruc nebze ve beden temperaturuna ciddi shekilde tesiri etmedi. Qanda hemoqlobinin miqdari da normal qaldi. Buradan aydin olur ki, bir ayliq oruc muddeti hemoqlobinin miqdarinda boyuk deyishiklik emele getire bilmir. Umumiyyetle, oruc tutanlarin qan tezyiqinde de muhum deyishiklik bash vermedi. Yalniz Ramazanin ilk gunlerinde bezi ishtirakcilarin tezyiqi az miqdarda dushdu.

3) Huceyre teneffusu: Ramazan ayi boyunca huceyre teneffusunde muhum deyishiklik mushahide olunmadi. Yalniz hamile qadinin huceyre teneffusu Ramazanin evvelinde normadan +15,1 ve Ramazandan bir ay sonra ise +26,15 vahid artmishdir.Bu gostericiler de hamile qadinin orqanizminin doze bileceyi deyishikliyi gosterir.

4) Qandaki shekerin miqdari: Ashagidaki cedvelde tecrube zamani qandaki shekerin miqdarinda meydana gelen deyishiklikler verilir. Burada miqdar vahidi mqr/200 mm3-dir.



Evvelki Xeber


Geriye Qayit

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023