Qohum evliliyinin saglam geleceye menfi tesirleri: Mutexessisler ne deyir?
Munasibetler / Cemiyyet / Saglamliq / Cinsel Saglamliq
03 Mart 2022
1 890
0
“Deyirler, emiqizi ile emioglunun nikahi goyde kesilib”, “A bala, gel ozumuzkulerden alaq, etimizi yese de, sumuyumuzu atmaz” kimi deyimleri tez-tez eshidirik. Yuz illerdir bu deyimlere uygun aileler qurulur. Yeni, qan qohumlari olan emi, dayi, xala, bibi ushaqlari evlenirler. Bu hala tekce Azerbaycanda deyil, bir cox olkelerde de rast gelinir. Dunya uzre baglanan nikahlarin 20 faizi qohumluq elaqeleri uzerinde yaranir. Faiz nisbeti ile gotursek, her il dunyada dogulan korpelerin 8,5 faizi qohum nikahlarindan dogulur. Azerbaycanda ise her yuz aileden 20-si bu cur nikahlara ustunluk verir. Bu evlilikler cemiyyetde hec de birmenali qarshilanmir.
Mutexessisler bele evliliklerin coxalmasini insanlarin bir-birine inamsizligi ile elaqelendirirler. Boshanmalarin sayi artdigindan insanlar bir-birlerine etibar etmirler. Bezen bu evlilikler de istenilen kimi alinmir ve agir fesadlara getirib cixarir. Hetta cinayetler bele bash vere biler. Qohumlar arasindaki yaxinliq elaqeleri varken, bunu bir az da mohkemletmeye can atirlar. Meselenin pis terefi odur ki, aileler qohum nikahi ucun cox zaman ovladlarina tezyiq edirler. Varli, imkanli terefler var-dovletinin yad adama qalmasini istemirler. Qohum evlilikleri alinmayanda fesadlari daha acinacaqli olur. Yaxin qohumlar arasinda baglar qirilir ve hetta bu tendensiya omurboyu davam edir.
Arashdirmalar gosterir ki, yad insanlarin evliliyi zamani ushaqlarin qusurlu dogulma riski 2-4 faizdirse, qohum evliliklerde bu gosterici 4-8 faizdir. Bashqa sozle, bu risk 2 defe artmish olur. Dunyanin bezi olkelerinde birinci dereceli qohum evliliyi tamamile qadagan edilib. Almaniyada, Amerika Birleshmish Shtatlarinin 24 shtatinda emiqizi-emioglu evliliyi tamamile yolverilmezdir. Qohum evliliyi gostericisi Kuveytde 54,3%, Turkiyede 26,8% teshkil edirse, İngilterede bu 0,56%-dir. Suriya, Felestin, Livan, Seudiyye Erebistani kimi İslam olkelerinde qohum evliliklerinin seviyyesi ashagidir. Turkiyede veziyyet, demek olar ki, Azerbaycanla eynidir. Olkemizde qeyde alinan nikahlarin 56%-den coxu qohum evlilikleridir. Hekimlerin sozlerine gore, ana betninde hec bir problem yashamayan, qusuru olmayan korpenin dunyaya gedikden sonra da mueyyen problemleri ortaya cixa biler. Buna gore de, qohum evlilikleri zamani herterefli tibbi muayineden kecmek vacib sayilir.
Belelikle, herterefli, daha yaxindan tanima kimi cehetlere ustunluk vererek qohum nikahlari secenler xeste ovladlarinin dunyaya gele bileceyi ehtimalini unutmamalidirlar. Eger ailede en muhum amillerden birinin mehz saglamliq oldugunu nezere alsaq, demek qohum nikahlar hec de xoshbext aile ved etmir.
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023