Kishiler ishguzar xanimla aile qurmaqda niye tereddud edir?
Munasibetler / Xeber / Maraqli / Cemiyyet / Qadin Dunyasi / Kishi Dunyasi
02 Haziran 2022
1 790
0
Son vaxtlar qadinlarin yuksek vezifelere cekilmesi istiqametinde dovletin teqdirelayiq fealiyyet mexanizmi hazirlanib. Xususen de kadr meselesinde bashlica movzulardan birine cevrilen – icra bashcisinin muavinlerinin, yaxud shobe mudirlerinin birinin qadin olmasi meselesi artiq bir sira rayonlarda hell olunmaqdadir.
Amma dovletin gender beraberliyine hesablanan bu addimlarina baxmayaraq hele de ishguzar qadinlara qarshi bezi stereotipler hokm surmekdedir.
Xususen de, rayonlarda qadinlarin ishlemesine, hele muvafiq rehber strukturlarinda ishlemesine munasibet birmenali deyil. Bir cox ailelerde hele de zerif cinsin numayendesinin calishmasina pis baxirlar. Ekser kishiler bunu bele izah edir ki, onun xanimina kimse emr vere, buyura, danlaya, irad tuta bilmez. Bu, daha cox psixoloji problem olmaqla, hem de mental seciyye dashiyir. Lakin ele aileler de var ki, orda ushaqlarin telim-terbiyesi ile meshgul olmaq ananin ohdesine dushduyunden qadinin haradasa ishlemeyine fiziki olaraq imkani catmir. Amma her halda olkemizde gender beraberliyinin temin olunmasi ve bu istiqametde gorulen ishlere, kecirilen maariflendirici tedbirlere regmen ortaya cixan bir heqiqet var, sen deme, bolgelerde vezifeli qadinlarla aile qurmaq qebahet sayilirmish. Beli, gulmeli ve ya acinacaqli olsa da, ne yaziq ki, realliq budur. Bu fakt ise “Temiz Dunya” Qadinlara Yardim İctimai Birliyi, Sulh korpusu ve “Gulsam” Elillerin Dizayn İctimai Birliyi Agsu sheherinde bir qrup qadinlar arasinda “Gender beraberliyi haqqinda” qanunun muzakiresi aparilan zaman ortaya cixib. Muzakire zamani qanundan ireli gelen muddealar ishtirakcilarin diqqetine catdirilib. Telimde qadinlarin qerar qebuletmede ishtirakina mane olan amillere toxunulub.
“Azeri-Turk” Qadinlar Birliyinin sedri Tenzile Rustemxanli vezifede calishan qadinlara qarshi stereotiplerin hokm surmesi, onlarla aile qurmagin eyib sayilmasi kimi iddialarin heqiqeti eks etdirmediyini vurgulayib: “Azerbaycanda ele bir tendensiya, stereotip yoxdur. Aparilan arashdirmalar heqiqet deyil. Olkemizde calishan, vezife sahibi olan qadinlara qarshi munasibet kifayet qeder musbetdir. Ve onlarin cemiyyetdeki movqeleri aile qurmalarinin onunde engel deyil. Eger kimse, vezife sahibi olan qadinla aile qurmagi ozu ucun qebahet bilirse, bu normaldir. Bir-iki adamin dushuncelerini umumilikde cemiyyete shamil etmek olmaz. “Azerbaycanda vezifeli qadinlarla evlenmek qebahet sayilir” kimi ifadeler mene gulmeli gelir. Hesab edirem ki, elde olunan arashdirmalarda nese bir yanlishliq var”.
“Qadinin ishlemesi aile institutunu zeifletmemelidir”
“Temiz Dunya” Qadinlara Yardim İctimai Birliyinin sedri Mehriban Zeynalova ise bildirib ki, Azerbaycanda huquqi baximdan qadin-kishi beraberliyi ile bagli ciddi problemler olmasa da, faktiki cehetden qadinlarin imkanlari daha azdir: “Ailede olan zorakiliq, cemiyyetde bir cox stereotiplerin movcudlugu, qadinin uzerine aile yukunun dushmesi, qadinda ozunu qiymetlendirme amilinin ashagiligi ve diger amiller burda muhum rol oynayir”.
M.Zeynalova qadinlarin vezifelerde temsil olunmasi sahesindeki veziyyetin 10 il evvelki durumla muqayisede daha pis oldugunu soyleyib: “10 il evvel Azerbaycanda texminen uc rayonun icra bashcisi qadin idi. Ali Mehkemenin sedri qadin idi. İndi ise esasen orta mekteb direktorlari ve ya xestexanalarin bash hekimleri sirasinda qadinlari gormek olar. İcra hakimiyyeti strukturlarinda ise qadinlar ancaq ucuncu pilleden sonraki vezifelerde temsil oluna bilirler. Yeni-yeni qadinlarin muavin postuna cekilmesine bashlanilib ki, bu da teqdirolunandir. Parlamentde de temsilcilik cox ashagi seviyyededir”.
M.Zeynalovanin fikrince, qadinlar teshkilatciliq baximindan kishilerden geri qalmirlar ve hetta daha mesuliyyetlidirler: “Coxlari dushunur ki, Azerbaycanda gender problemi yoxdur. Amma yalniz qadinlara qarshi zorakiligin zererini iqtisadcilar hesablasalar, belli olar ki, bunun ne derecede agir neticeleri var. Mene ele gelir ki, artiq bele bir tedqiqatin aparilmasinin vaxti catib”.
Azerbaycan Demokratik Partiyasinin (ADP) sedri Serdar Celaloglu da vezifeli qadinlara qarshi stereotiplerin qebulolunmaz oldugunu vurgulayib. Qadinlarin evde oturmasinin qeti eleyhine oldugunu bildiren ADP sedrinin sozlerine gore, qadinlarin ishlemesi tarixi hadisedir. Onlarin sosial heyatda ishtirakinin ustunluyu Nadir shahin dovrunde de gundemde olub: “Cemiyyetin hereketverici quvvesi qadinlar olub, daha sonra kishi medeniyyeti inkishaf edib ve bizim bu gune qeder tanish oldugumuz medeniyyet kishi medeniyyetidir. Her bir medeniyyetin ozunemexsus ustunlukleri olub.
Kishi medeniyyetinin esas helledici ceheti daha cox qanla nailiyyetlerin elde olunmasidir, bu da kishi xarakteri ile baglidir. Avropa olkelerinde qadinlarin sosial heyatda ishtiraki ile demokratikleshme, liberallashma arasinda beraberlik var. Ona gore de Azerbaycanin demokratikleshmesini isteyirikse, qadinlarimizin daha genish shekilde ictimai heyatda ishtirakina calishmaliyiq. Bu baximdan dushunurem ki, qadin hem ailenin mudafiecisi olmalidir, eyni zamanda ishi ele qurmagi bacarmalidir ki, sosial heyatda ishtirak etsin. Qadinin evde oturmasi milletin boyuk bir potensialinin kenarda saxlanmasi demekdir. Qadinlar dovlet bashcisi, elm xadimi, yaradici adamlar kimi xalqlarin inkishafinda boyuk rol oynayib. Men qadinlarin evde oturmasinin qeti eleyhineyem”.
gencaile-Anarim.Az
Evvelki Xeber
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023