İslam dinine gore eri terefinden atilmish qadin boshanmish sayilirmi?
İslam
13 Ocak 2018
2 035
0
Sual vermek olar ki, eri terefinden uzun muddet terk edilmish bir qadin ozunu boshanmish kimi qebul ede bilermi? Misal ucun, cemiyyetimizde bu cur qadinlar coxdur. Bezilerinin erleri onlari ataraq xarici olkelere uzunmuddetli sefer edib, orada qalir ve arvadini maddi, cinsi, menevi ohdecilikden mehrum edirler. Ve ya bezen bashqa cur olur, er gedib bashqa bir qadini nikahina kecirir, lakin uzun muddetliyine birinci arvadini terk edir ve onu maddi, cinsi, menevi ve s. ehtiyaclarini qarshilamir. Bu halla qarshilashan qadinin vezifesi nedir? O ozunu boshanmish kimi qebul edib, bashqasina ere gede bilermi?
Anarim.Az muselman-Anarim.Az-a istinaden bildirir ki, İslam dinine gore telaq (boshanma) kishinin ixtiyarindadir. Hetta kishi onun butun ehtiyaclarini qarshilamasa bele qadinin ozunu boshanmish qebul etmesi, bashqasina ere getmesi ve s. bu qebil hereketleri İslam huququ terefinden qebul edilmir. Bes, qadin ne etmelidir, muqedderati ile barishib ozunu bedbext etmelidirmi? Elbette ki, xeyr! İslam huququ bunun cixish yolunu da teqdim edir. Eri terefinden atilmish qadin İslamda vilayeti qebul edilmish Sheri-hakime muraciet etmelidir. Sheri-hakim bu meseleni qaldirir ve axtarish aparir. Axtarishlarin neticesinde muvafiq hokmu icra edir. Meseleden asili olaraq, qadinin haqqini berpa etmek, ona maddi ehtiyacin odenilmesini temin etme ve ya erinden boshama ve s. huquqlari qadinin evezine Sheri-hakim icra edir.
Sozun qisasi, sheri uzru olmadan qadinin her hansi bir ehtiyacini qarshilamayan er ile aciz qalmish qadinin telagini kesmek sheri hakimin ohdesindedir. Telaq oxunduqdan sonra qadin boshanilmish sayilir ve idde gozlemelidir. Qadin idde gozlediyi muddetde ere gede bilmez. Qadin hetta erinden 5 il ayri qalsa bele, boshandiqdan sonra idde gozlemelidir. Uzerinde nikahi olan qadin yeni bir nikaha gire bilmez.
Bu barede teqlid muctehidleri ne deyir?
Sheyx Nasir Mekarim Shirazinin fikri budur ki, er sheri uzru olmadan qadinin maddi ehtiyaclarini qarshilamasa sheri hakim onlarin telagini oxuya biler. Telaq oxunduqdan sonra iddenin muddeti bashlayir.
Sheyx Mehemmed Fazil Lenkerani bele halda, mehkemeye muraciet olunmasinin zeruri oldugunu, idde muddetinin telaq oxunduqdan sonra bashladigini deyir.
Sheyx Mehemmedteqi Behcet ise qadinin oz-ozune boshana bilmeyeceyini, boshanmaq istedikde erinden onu boshamasini istemesinin zeruri oldugunu bildirir.
Qeyd edek ki, Azerbaycanda Sheri-hakim meselesi ile problemi hell etmek bir az cetindir. Bir xanimin muctehid ve ya onun teyin etdiyi numayendelik ile elaqe qurub saxlamasi azerbaycanli qadin ucun cetindir. Cunki, bunu uzaq mesafeden hell etmek olmur. Gerek qadinin meselesi arashdirilsin, onun eri ile elaqe saxlanilsin. İndiki zamanda Azerbaycan ruhanilerini boshanmaq xatirine aldadan kifayet qeder insanlar olmushdur. Buna gore de, qadinin ve oglanin yashadigi menteqeye, onlarin ailesine daha yaxindan beled olan selahiyyetli mutexessis ve ya alimler shurasi da bu meseleni hell ede biler. Lakin Azerbaycan qanunvericiliyine gore de, bu mesele ilk evvel mehkeme qarshisina cixarilmali, arashdirilma aparilmali ve Dovlet qanunu cercivesinde boshanma aparilmalidir. Daha sonra aralarinda dini nikah da selahiyyetli numayende terefinden pozularaq telaq oxunulmalidir. Telaq oxunduqdan sonra qadin idde gozleyir. İdde qurtardiqdan sonra qadin ozune yeniden aile qura biler. Telagi oxunmayan ve ya iddesi bitmeyen qadinin kiminlese yaxinliq etmesi zina hokmundedir.
Evvelki Xeber
Novbeti Xeber
Geriye Qayit
Anarim.Az
Sayt Rehberliyi ile Elaqe
Saytdan Istifade Qaydalari
Anarim.Az 2004-2023